Trước thời điểm ông Donald Trump chính thức nhậm chức Tổng thống vào ngày 20/1 tới, các doanh nghiệp Mỹ đang đẩy mạnh nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc nhằm tránh nguy cơ phải chịu mức thuế cao hơn.
Khi ông Donald Trump đề cập đến khả năng áp thuế nhập khẩu mới trong chiến dịch tranh cử vừa qua, Danny Reynolds, chủ cửa hàng váy cưới Stephenson’s of Elkhart tại Indiana, đã nhanh chóng kiểm tra nguồn gốc sản phẩm trong cửa hàng và điều chỉnh kế hoạch nhập khẩu.
“Sau khi kiểm tra xuất xứ trên mác, tôi nhận thấy tất cả đều từ Trung Quốc,” Reynolds chia sẻ. Trong vòng hai tháng tiếp theo, anh đã tăng cường nhập thêm 20 chiếc váy cưới để giảm thiểu rủi ro chi phí có thể tăng cao nếu các chính sách thuế mới được thực hiện.
Ngày 25/11, Tổng thống đắc cử Donald Trump cho biết ông có kế hoạch áp thuế nhập khẩu bổ sung 10% đối với hàng hóa từ Trung Quốc. Vài ngày sau, vào 30/11, ông tiếp tục nhấn mạnh khả năng áp mức thuế 100% đối với hàng nhập khẩu từ 9 quốc gia thuộc nhóm BRICS (gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi, Ai Cập, Ethiopia, Iran và UAE) nếu các quốc gia này có hành động gây ảnh hưởng đến vị thế của đồng USD.
Khả năng ông Trump tăng thuế đối với hàng nhập khẩu sau khi nhậm chức vào ngày 20/1, cùng với các yếu tố như sức mua cao của người tiêu dùng và nguy cơ đình công, đã khiến nhiều doanh nghiệp Mỹ đẩy mạnh việc nhập hàng từ Trung Quốc để dự trữ.
Theo số liệu từ cơ quan hải quan Trung Quốc, xuất khẩu của nước này sang Mỹ trong tháng 11 đã tăng 8% so với cùng kỳ năm 2023, trong khi nhập khẩu giảm hơn 11%. Zichun Huang, chuyên gia kinh tế Trung Quốc tại Capital Economics, nhận định rằng trong ngắn hạn, những lo ngại về thuế quan có thể góp phần thúc đẩy xuất khẩu, khi các doanh nghiệp Mỹ tăng cường đặt hàng hàng hóa “sản xuất tại Trung Quốc.”
Vizion, nhà cung cấp phần mềm theo dõi container, cho biết hãng bán lẻ Walmart – một trong những công ty sử dụng dịch vụ vận chuyển container lớn nhất – đã ghi nhận mức tăng trong số lượng đặt hàng hàng tuần kể từ tuần thứ ba của tháng 9. Tương tự, Columbia Sportswear, công ty chuyên về quần áo và phụ kiện, cũng gia tăng số lượng đặt hàng đều đặn mỗi tuần kể từ sau cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 5/11.
John Piatek, Phó Chủ tịch tại GEP, một nhà cung cấp phần mềm chuỗi cung ứng và mua sắm, cho biết rằng vào tháng 11, các nhà sản xuất Mỹ, đặc biệt trong lĩnh vực hàng tiêu dùng, đã chủ động tăng cường dự trữ hàng hóa nhằm ứng phó với khả năng điều chỉnh thuế quan có thể xảy ra trong thời gian tới.
Theo Descartes Systems Group, một nhà cung cấp dữ liệu thương mại, lượng hàng hóa nhập khẩu đường biển vào Mỹ trong tháng 11 đã tăng 12,8% so với cùng kỳ năm 2023, với hàng hóa từ Trung Quốc tăng 13,3%. Gene Seroka, Giám đốc điều hành của cảng Los Angeles cảng lớn nhất nước Mỹ cho biết cảng này đang trên đà trải qua tháng 12 sôi động nhất từ trước đến nay.
Fadi Chamoun, nhà phân tích tại BMO Capital Markets, dự đoán rằng xu hướng nhập khẩu tăng cao có thể tiếp tục đến hết quý I/2025, khi các doanh nghiệp nỗ lực giảm thiểu tác động từ khả năng áp thuế mới dưới chính quyền Trump. Tuy nhiên, các nhà nhập khẩu chưa công bố cụ thể số lượng hàng hóa sẽ được tích trữ trước, do việc này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.
Các mức thuế quan mà ông Trump áp dụng trong nhiệm kỳ đầu đã trở thành một bài học kinh nghiệm đáng lưu ý. Gene Seroka nhận định rằng các nhà nhập khẩu có thể cần điều chỉnh hoạt động trong những tháng tới. “Chúng tôi từng thấy lượng hàng hóa tăng mạnh trước các mốc thuế quan hoặc thời điểm áp dụng, sau đó giảm đáng kể,” ông chia sẻ.
Danny Reynolds, chủ cửa hàng Stephenson’s of Elkhart, cho biết nhiều người vẫn chưa rõ điều gì sẽ diễn ra trong thời gian tới. Ông hy vọng rằng các đề xuất áp thuế của Tổng thống đắc cử chỉ đơn thuần là một chiến lược nhằm gây ảnh hưởng trong đàm phán.
Những yếu tố không chắc chắn cũng khiến một số doanh nghiệp thận trọng hơn trong việc tích trữ hàng hóa. Jay Foreman, CEO của hãng đồ chơi Basic Fun tại Boca Raton (Florida), cho biết ông đang cân nhắc kỹ lưỡng. “Việc nhập hàng quá sớm có thể gây khó khăn, tiêu tốn dòng tiền và làm chật kho hàng,” ông giải thích.
Một số doanh nghiệp lựa chọn thay đổi thiết kế sản phẩm để tránh chịu thuế. Kids2, một thương hiệu đồ trẻ em có trụ sở tại Atlanta, đã điều chỉnh ghế trẻ sơ sinh thành ghế bập bênh bằng cách thêm một bộ phận chuyển động. Nhờ thay đổi này, sản phẩm không còn nằm trong danh mục chịu mức thuế 25%, vì ghế trẻ em nhập khẩu từ Trung Quốc bị áp thuế, trong khi ghế bập bênh thì không.
Trong ba tháng qua, các kỹ sư của Kids2 đã được giao nhiệm vụ tập trung vào việc điều chỉnh thiết kế sản phẩm, phối hợp chặt chẽ với các chuyên gia về thiết kế và logistics. Công ty dự kiến cần thêm khoảng 6 tháng để hoàn thiện việc rà soát và thay đổi tất cả các mẫu sản phẩm. Tuy nhiên, họ thừa nhận rằng một số sản phẩm không thể điều chỉnh để tránh thuế. “Những mặt hàng như bồn tắm và bô cho trẻ em gần như không thể thay đổi. Không có giải pháp thiết kế hay vùng xám nào cho các sản phẩm này,” John Sikes, COO của công ty, chia sẻ.
Vì vậy, công ty đang chuẩn bị sẵn sàng phương án chuyển dịch một phần đơn hàng ra ngoài Trung Quốc nếu cần. Hiện tại, khoảng 10% sản phẩm của công ty được sản xuất tại Việt Nam, và họ đang xem xét mở rộng sản xuất sang Ấn Độ cùng các quốc gia khác có chi phí gia công thấp.
Đầu tháng này, Anthony DiSilvestro, Giám đốc Tài chính của tập đoàn đồ chơi Mattel, cho biết với các nhà đầu tư rằng công ty dự kiến sẽ giảm tỷ lệ hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc xuống dưới 40% vào năm tới, thấp hơn đáng kể so với mức trung bình hơn 80% của toàn ngành.
Ông Anthony DiSilvestro cho biết đội ngũ chuyên môn của công ty đang nghiên cứu và chuẩn bị các phương án ứng phó cho những kịch bản thuế quan khác nhau. “Thực tế, các quyết định của chúng tôi sẽ phụ thuộc vào diễn biến thực tế, vốn có thể thay đổi theo từng ngày hoặc từng tuần,” ông chia sẻ.