::
Tòa án Tối cao EU đã bác bỏ đơn kháng cáo của Apple, giữ nguyên phán quyết yêu cầu tập đoàn này nộp 13 tỷ euro (14,34 tỷ USD) tiền thuế truy thu cho Ireland.
Phán quyết ngày 10/9 của Tòa án Tối cao EU đã khép lại cuộc tranh chấp kéo dài giữa Apple và Liên minh châu Âu về các thỏa thuận thuế ưu đãi mà Ireland dành cho tập đoàn này. Tòa án xác nhận phán quyết năm 2016 của Ủy ban châu Âu (EC), khẳng định rằng “Ireland đã cấp viện trợ trái phép cho Apple và phải thu hồi khoản tiền này”.
Bà Margrethe Vestager, Ủy viên Chống độc quyền của EU, người đã dẫn dắt cuộc chiến pháp lý kéo dài suốt nhiều năm, xúc động rơi nước mắt khi nhận được tin phán quyết. “Hôm nay là một chiến thắng vang dội cho người dân châu Âu và sự công bằng trong hệ thống thuế,” bà chia sẻ.
Tám năm trước, Ủy ban châu Âu (EC) kết luận rằng Ireland đã ưu ái dành cho Apple một thỏa thuận đặc biệt, cho phép hãng này gần như trốn tránh phần lớn nghĩa vụ thuế tại EU trong suốt 11 năm. Nhờ vào thỏa thuận này, thuế suất mà Apple phải trả đã giảm mạnh từ 1% vào năm 2003 xuống chỉ còn 0,005% vào năm 2014. Theo bà Margrethe Vestager, thỏa thuận với chính phủ Ireland đã giúp Apple gần như không phải đóng thuế, dù lẽ ra họ phải trả 13 tỷ euro thuế liên quan đến toàn bộ lợi nhuận mà công ty kiếm được tại EU.
Phán quyết của Ủy ban châu Âu năm 2016 đã gây ra sự phẫn nộ từ CEO Apple, Tim Cook, người lên tiếng chỉ trích đây là một quyết định “hoàn toàn vô lý và mang động cơ chính trị.” Cùng thời điểm đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng lên án bà Margrethe Vestager, cho rằng bà “thực sự có ác cảm với nước Mỹ.” Về phần mình, Apple phủ nhận các con số về tỷ lệ thuế mà EC đưa ra, khẳng định rằng họ đã tuân thủ đầy đủ nghĩa vụ thuế tại EU.
Đến năm 2020, Tòa án Tối cao Liên minh châu Âu không chấp thuận phán quyết năm 2016 của Ủy ban châu Âu. Tuy nhiên, trong lần kháng cáo cuối cùng của Apple, họ thay đổi lập trường, đảo ngược quyết định ban đầu. Bước ngoặt pháp lý vào phút chót này khiến cả bà Margrethe Vestager, Ủy viên phụ trách cạnh tranh của EU, không khỏi ngỡ ngàng. “Tôi đã sẵn sàng cho một thất bại, nhưng chiến thắng bất ngờ này đã khiến tôi xúc động đến rơi nước mắt. Điều này có ý nghĩa to lớn để người đóng thuế châu Âu thấy rằng công lý đã được thực thi,” bà chia sẻ.
Chính phủ Ireland khẳng định rằng “không có sự ưu ái đặc biệt cho bất kỳ công ty hay cá nhân nộp thuế nào”. Đồng thời, họ cũng cam kết “dĩ nhiên sẽ tôn trọng phán quyết của Tòa án về số thuế phải trả trong vụ việc này”.
Apple tiếp tục bác bỏ việc có bất kỳ “thỏa thuận đặc biệt nào” với chính phủ Ireland. Trong tuyên bố phát đi sau phán quyết vào ngày 10/9, công ty bày tỏ sự thất vọng, nhấn mạnh rằng trước đó Tòa án đã xem xét kỹ lưỡng các tình tiết và đưa ra quyết định dứt khoát bác bỏ vụ án này.
Theo các chuyên gia, phán quyết gần đây chỉ là một trong những biện pháp quyết liệt của các nhà chức trách châu Âu nhằm buộc các doanh nghiệp Mỹ, đặc biệt là các tập đoàn công nghệ lớn, phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của EU về thuế và cạnh tranh công bằng.
Ủy ban châu Âu (EC) trước đây đã đưa ra các phán quyết về thuế đối với Amazon, Starbucks và Fiat, nhưng những quyết định này đã bị hủy bỏ sau khi kháng cáo. Động thái mới nhất đối với Apple cho thấy các tập đoàn Mỹ vẫn cần phải thận trọng, theo Varg Folkman, nhà phân tích tại Trung tâm Chính sách châu Âu. Ông cho biết: “Đây là khoản tiền phạt lớn nhất và vụ kiện kéo dài. Vì vậy, nếu EC thắng kiện, điều này sẽ gửi thông điệp rằng các công ty khác cũng có thể bị ảnh hưởng tương tự.”
Nghị sĩ EU Kira Peter-Hansen cảnh báo rằng các quốc gia thành viên không thể tiếp tục tham gia vào cuộc đua giảm thuế doanh nghiệp theo cách làm suy yếu sự đoàn kết và gắn kết xã hội ở châu Âu. Bà nhấn mạnh: “Các tập đoàn công nghệ lớn như Apple không nên lợi dụng sức mạnh thị trường của mình để né tránh nghĩa vụ đóng thuế công bằng cho xã hội.”
