::
Elon Musk nổi tiếng với tư duy sẵn sàng thử nghiệm và thay đổi, không ngần ngại loại bỏ những yếu tố không còn phù hợp để xây dựng lại từ đầu trong lĩnh vực kinh doanh. Khi áp dụng vào nỗ lực cải tổ chính phủ Mỹ, cách tiếp cận này có thể gặp nhiều trở ngại.
Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đang đối mặt với nhiều bất đồng sau khi thông qua một dự luật chi tiêu được soạn thảo gấp rút để tránh tình trạng chính phủ đóng cửa. Sự không hài lòng với Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson dần bộc lộ, cùng với các mâu thuẫn nội bộ giữa các thành viên Đảng Cộng hòa, và mọi sự chú ý dường như đang hướng về Elon Musk.
Vào giữa tháng 12, đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa đã đạt được thỏa thuận về một dự luật chi tiêu. Tuy nhiên, Elon Musk đã đăng hơn 150 bài viết trên nền tảng X, kêu gọi các thành viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện không ủng hộ dự luật này. Sau đó, Tổng thống đắc cử Donald Trump cũng bày tỏ quan điểm không đồng tình, dẫn đến việc dự luật không được thông qua.
Phiên bản thứ hai của dự luật do Đảng Cộng hòa đề xuất nhằm đáp ứng các quan điểm của ông Trump và Elon Musk, nhưng không nhận được sự đồng thuận từ phe Dân chủ. Cuối cùng, phiên bản thứ ba được thông qua ngay trước thời hạn, với nhiều nội dung đã được chỉnh sửa và rút gọn so với bản gốc.
Đối với Quốc hội và bộ máy chính quyền tại Washington, đây được xem là tín hiệu cảnh báo về những bất ổn có thể xảy ra, khi các kế hoạch được chuẩn bị kỹ lưỡng có nguy cơ bị tác động bởi những thay đổi từ phía Elon Musk, người giàu nhất thế giới. Tuy nhiên, đối với Musk, đây chỉ đơn giản là một phần trong cách ông thường điều hành công việc hàng ngày.
Elon Musk được Tổng thống đắc cử Trump bổ nhiệm làm đồng chủ tịch Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE), đại diện cho tinh thần đổi mới của Thung lũng Silicon với phương châm “hành động nhanh, đổi mới mạnh mẽ”.
Tư duy đổi mới và sẵn sàng chấp nhận rủi ro của Elon Musk, được thể hiện qua những dự án như SpaceX, Tesla hay Twitter, dường như không dễ dàng hòa hợp với văn hóa chính trị tại Washington, nơi các giá trị truyền thống và cách thức hoạt động lâu đời vẫn đóng vai trò chủ đạo.
Phương châm “nếu chưa thất bại nghĩa là bạn chưa đủ sáng tạo” của Elon Musk, nhà sáng lập SpaceX, đối lập rõ rệt với cách làm việc thận trọng, tuân thủ quy trình nghiêm ngặt và hạn chế rủi ro thường thấy trong chính trường Mỹ.
Theo các chuyên gia, sự khác biệt này có thể ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả hoạt động của chính quyền ông Trump, đặc biệt trong thời gian Elon Musk đảm nhiệm vai trò tại DOGE và tiếp tục tham gia vào các vấn đề liên quan đến chính phủ.
“Elon Musk, trong bối cảnh của Thung lũng Silicon, được coi là người tiếp nối tinh thần đổi mới, thách thức những hạn chế từ bộ máy quan liêu. Ông ưu tiên thay đổi toàn diện thay vì cải cách từng phần,” Charles Petersen, nhà sử học tại Đại học Stanford, chia sẻ.
Elon Musk cho rằng dự luật chi tiêu đầu tiên của Hạ viện bao gồm nhiều khoản chi không hiệu quả. Ông xem việc loại bỏ dự luật này, dù có thể gây ra một số xáo trộn, là một phần trong mục tiêu cắt giảm chi tiêu của chính phủ mới.
Trong suốt nhiều thập kỷ, Musk đã thể hiện sự sẵn sàng chấp nhận rủi ro lớn trong các công ty của mình và đôi khi đối mặt với những thất bại đáng kể, miễn là điều đó có thể mang lại những kết quả tương xứng.
Từ năm 2006 đến 2008, ba lần phóng tên lửa đầu tiên của SpaceX không thành công, khiến công ty và Elon Musk rơi vào tình thế nguy hiểm. Tuy vậy, sau khi xoay chuyển tình hình với các lần phóng thành công, Musk vẫn tiếp tục đẩy mạnh đổi mới, sẵn sàng đối mặt với rủi ro lớn hơn để đạt được những bước tiến xa hơn.
Từ năm 2020, khi Musk tập trung phát triển tàu vũ trụ Starship, nhiều cuộc thử nghiệm đã kết thúc bằng các sự cố nghiêm trọng. Trước những ý kiến chỉ trích, Musk thường giữ vững quan điểm chấp nhận rủi ro để đạt được thành công. Sau một lần phóng không thành công, ông còn chia sẻ một cách nhẹ nhàng trên Twitter: “Đêm nay của bạn thế nào?” kèm theo video về vụ nổ của tên lửa.
“Đối với SpaceX, những vụ phóng thử thất bại được xem là chi phí tất yếu trong quá trình kinh doanh. Những sự cố này giúp các chuyên gia tại công ty nhận diện và khắc phục các vấn đề trong sản phẩm của họ.
Tesla cũng không ngoại lệ. Từng đứng trước nguy cơ phá sản vào năm 2008, Tesla đã vượt qua khó khăn và tiếp tục phát triển. Kể từ đó, công ty không ngừng đổi mới, đôi khi với tốc độ nhanh đến mức dẫn đến thất bại. Những thất bại đó lại trở thành bài học quan trọng trong hành trình phát triển của họ.”
“Chỉ mới tuần trước, Tesla đã phải triệu hồi 700.000 xe do lỗi liên quan đến hệ thống cảm biến áp suất lốp. Tuy nhiên, vấn đề này nhanh chóng được giải quyết thông qua một bản cập nhật phần mềm từ xa.
Elon Musk không ngừng thử nghiệm các giới hạn, xem liệu ông có thể đẩy mọi thứ đi xa đến mức nào trước khi điều gì đó vượt ngoài tầm kiểm soát và không thể sửa chữa. ‘Đây là thách thức mà nhiều công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ thường xuyên phải đối mặt,’ Petersen nhận định. ‘Câu hỏi đặt ra là bạn có thể đẩy một hệ thống đến ngưỡng nào trước khi nó thực sự sụp đổ?'”
“Tesla và SpaceX đã đưa Elon Musk trở thành người giàu nhất thế giới. Tuy nhiên, thương vụ mua lại Twitter của ông lại là một câu chuyện với kết quả rất khác.
Ngay sau khi tiếp quản Twitter, Musk đưa ra quyết định sa thải hàng loạt nhân viên, gây ra cú sốc lớn đối với nền tảng mạng xã hội này. Việc ông sử dụng Twitter, sau này được đổi tên thành X, để truyền tải quan điểm chính trị cá nhân cũng khiến nền tảng chịu tổn thất nặng nề, khi nhiều nhà quảng cáo đồng loạt rời đi.”
“Giá trị của X đã giảm gần 72% so với thời điểm Musk tiếp quản, nhưng nền tảng này đã trở thành công cụ mạnh mẽ để ông đẩy mạnh sự hiện diện cá nhân, đặc biệt trong lĩnh vực chính trị.
Musk đã sử dụng X để xây dựng mối quan hệ với cựu Tổng thống Donald Trump và tăng cường ảnh hưởng đối với các cơ quan quản lý liên bang, những tổ chức đang theo dõi sát sao các hoạt động kinh doanh của ông.”
“Musk vẫn đang thử nghiệm các cách tác động hiệu quả tại Washington. Đầu tháng này, Linda Yaccarino, CEO của X, đã giới thiệu một dự luật ‘do X khởi xướng’, một phiên bản cập nhật của Đạo luật An toàn Trực tuyến cho Trẻ em, và kêu gọi quốc hội sớm thông qua.
Musk nhanh chóng thể hiện sự đồng tình bằng cách viết trên X rằng ‘bảo vệ trẻ em phải luôn là ưu tiên hàng đầu’. Tuy vậy, Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson đã phản đối, cho rằng dự luật này ‘có nguy cơ dẫn đến việc chính phủ tăng cường kiểm duyệt các quan điểm bảo thủ hợp pháp’.”
“Musk không quen với kiểu phản ứng như vậy. Trong các công ty của mình, ông thường hành động nhanh chóng và quyết đoán, áp dụng phong cách lãnh đạo từ trên xuống, nắm quyền kiểm soát mọi khía cạnh của đế chế kinh doanh.
‘Về cơ bản, những gì Elon Musk làm là xuất hiện tại các công ty của mình mỗi tuần, xác định vấn đề lớn nhất họ đang đối mặt và tìm cách giải quyết,’ Marc Andreessen, nhà đầu tư mạo hiểm và người ủng hộ Tổng thống đắc cử Trump, chia sẻ gần đây. ‘Ông ấy làm điều này đều đặn suốt 52 tuần trong năm, giúp các công ty của mình xử lý 52 vấn đề quan trọng nhất mỗi năm’.”
“Hiện tại, Musk đang phải đối diện với những thách thức vượt xa một tổ chức mà ông hoàn toàn kiểm soát. Thay vì chỉ làm việc với cấp dưới, ông phải tương tác với các cơ quan ngang hàng trong chính phủ, những đơn vị có quyền lực độc lập và các ưu tiên riêng biệt. Quy mô hậu quả từ mỗi hành động hoặc quyết định không còn dừng lại ở phạm vi doanh nghiệp. Theo các nhà quan sát, sự đình trệ ở một số bộ phận trong bộ máy quan liêu có thể dẫn đến việc hàng triệu người dân Mỹ mất quyền tiếp cận các quyền lợi và dịch vụ thiết yếu từ chính phủ.”
“Để đạt được mục tiêu cắt giảm chi tiêu chính phủ, Musk cần có sự hiểu biết sâu sắc hơn về cách bộ máy nhà nước vận hành.
‘Musk rõ ràng đã thể hiện thái độ ít quan tâm đến các quy định,’ Jonathan Kerstein, đối tác tại Centre Street Partners – một công ty đầu tư tập trung vào công nghệ, nhận xét.”
“Musk đã sử dụng giai đoạn chuyển giao quyền lực tại Nhà Trắng để xây dựng hình ảnh nổi bật tại Washington, khẳng định rằng những cải cách quan trọng sẽ sớm được thực hiện. Tuy nhiên, để hoàn thành mục tiêu, ông sẽ cần sự hỗ trợ từ chính các cơ quan trong hệ thống nhà nước mà ông được giao trách nhiệm cải cách.”
“Trong những ngày đầu thành lập Tesla và SpaceX, Musk từng chia sẻ rằng ông chỉ đánh giá khả năng thành công của cả hai dự án ở mức khoảng 10%. Việc vượt qua tỷ lệ cược thấp đến vậy đã giúp ông trở thành một biểu tượng lớn tại Thung lũng Silicon.
Tuy nhiên, việc đặt cược lớn vào mục tiêu ‘phá bỏ để tái cấu trúc’ chính phủ Mỹ, cùng tuyên bố rằng thất bại là bước đệm dẫn đến thành công, có thể không mang lại hình ảnh anh hùng cho ông – thậm chí còn có nguy cơ phản tác dụng.”
“Đây chính là đặc thù của việc quản lý nhà nước, nơi mà mỗi thất bại có thể dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng đối với người dân, Calder McHugh, bình luận viên kỳ cựu của Politico, nhận định. Những thất bại như vậy cũng có thể nhanh chóng làm mất đi uy tín của người nắm giữ quyền lực trong mắt công chúng.
‘Musk có những mục tiêu riêng mà ông muốn chính phủ thực hiện. Tuy nhiên, ông sẽ không thể đạt được điều đó nếu tiếp tục phá hủy mọi thứ trên đường đi,’ nhà sử học Petersen cảnh báo.”
