2
Nội dung
Ủy ban chứng khoán đi khắp các tỉnh vận động doanh nghiệp lên sàn nhưng chỉ có SAM, REE – hai công ty cuối cùng trong danh sách “gật đầu”.
Do đó, Công ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) và Công ty cổ phần Cáp và Vật liệu viễn thông (SAM) đi vào lịch sử là hai doanh nghiệp đầu tiên niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam ngày 28/7/2000.
Tạo ‘hàng’ cho thị trường chứng khoán
Để có phiên giao dịch đầu tiên ấy, các thành viên của Ủy ban chứng khoán đã phải chia thành nhiều “mũi” công tác. “Mũi” quan trọng nhất do ông Lê Văn Châu và bà Vũ Thị Kim Liên dẫn đầu, đi khắp các tỉnh thành vận động 14 doanh nghiệp đã cổ phần hoá lên sàn bởi khi ấy, bối cảnh kinh tế còn nhiều yếu tố bao cấp và thiếu công khai, không dễ để họ chịu minh bạch.
Bà Vũ Thị Kim Liên kể lại, năm 1999, bà đến một công ty may. Sau khi nghe bà thuyết trình một hồi, vị giám đốc phát biểu: “Nghe chị nói thì thị trường chứng khoán thật hấp dẫn nhưng khi cả nền kinh té đang tù mù mà chị bảo tôi ra niêm yết, phải công khai minh bạch khác nào bảo tôi nhảy ra ánh sáng để thiên hạ soi mói. Các doanh nghiệp khác trong bóng tối thì làm gì cũng không ai biết. Ưu đãi thuế cũng không hấp dẫn bằng sự tù mù”.
“Ra về, chúng tôi tưởng mình đang đội đá, vá trời”, bà Liên kể.
Phần lớn doanh nghiệp khi đó thẳng thừng từ chối vì sợ ảnh hưởng đến lợi ích khi công khai nhiều số liệu kinh doanh bí mật, thậm chí không tiếp đoàn. Một số doanh nghiệp tế nhị hơn thì hứa hẹn sẽ cân nhắc, nhưng sau đó cũng bặt vô âm tín.
REE và SAM là hai doanh nghiệp cuối cùng trong danh sách vận động của ông Châu và bà Liên. Nhưng trùng hợp là lãnh đạo cả hai cùng gật đầu đồng ý dù đoàn công tác giới thiệu chưa hết 5 phút.
Bản thân SAM cũng phải vượt qua thử thách khi muốn lên sàn. Ông Đỗ Văn Trắc, Tổng giám đốc SAM nhớ lại, ban đầu, Tổng công ty Bưu chính viễn thông – đại diện nhà nước nắm 49% vốn – không đồng ý, thậm chí phản đối kịch liệt. Vì quyết tâm lên sàn chứng khoán để huy động vốn nên ông mất thời gian thuyết phục từng người.
Sau đó, ông cùng hai nhân viên viết cáo bạch và đóng tập mang ra Hà Nội nộp. Mỗi lần nhận thư góp ý của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, ông lại lụi cụi chỉnh sửa rồi in thành quyển dày cộp.
Ông Đỗ Văn Trắc (thứ 6 từ trái sang) trong lễ trao giấy niêm yết cổ phiếu cách đây 20 năm. Ảnh: Nhân vật cung cấp.
|
Một buổi chiều đầu năm 2000, hơn 6 tháng từ lần đầu gặp mặt lãnh đạo Uỷ ban, ông Trắc nhận được thông báo chấp thuận niêm yết. Trước đó không lâu, bà Nguyễn Thị Mai Thanh – Chủ tịch REE cũng cầm trên tay tờ giấy tương tự.
Học cách khớp lệnh
Thông tin hai cổ phiếu sắp lên sàn chứng khoán được loan ra tạo nên bầu không khí nóng chưa từng có. Trước ngày giao dịch hơn một tháng, giới đầu cơ đổ xô mua cổ phiếu khiến giá chợ đen tăng từng ngày. Cổ phiếu REE và SAM đều khan hiếm khiến nhiều lãnh đạo Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước đứng ngồi không yên vì lo thiếu hàng cho ngày mở cửa.
Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt và bạn bè quốc tế thăm trung tâm Giao dịch chứng khoán TP HCM ngày đầu khai trương (ngày 20/7/2000). Ảnh tư liệu.
|