::
Tỷ lệ thất nghiệp gia tăng có thể khiến cử tri Mỹ lo ngại về sự ổn định của nền kinh tế, điều này có thể gây bất lợi cho Phó Tổng thống Kamala Harris.
Trong ba năm qua, phần lớn người Mỹ đã bày tỏ lo ngại về mức lạm phát cao, và nhiều người tiêu dùng đã chỉ trích cách điều hành của Nhà Trắng. Hiện nay, tình trạng lạm phát đã có dấu hiệu được kiểm soát, nhưng điều này không đến mà không có cái giá phải trả, thị trường lao động hiện đang có dấu hiệu suy yếu.
Vào tháng trước, nền kinh tế lớn nhất thế giới chỉ tạo ra 114.000 việc làm mới, đánh dấu mức giảm đáng kể so với các tháng trước đó. Số việc làm mới giảm lần lượt 47% so với tháng 5 và 36% so với tháng 6. Đồng thời, tỷ lệ thất nghiệp cũng đã tăng từ 4,1% lên 4,3%. Sự gia tăng tỷ lệ thất nghiệp chủ yếu được thúc đẩy bởi việc nhiều người lao động bắt đầu trở lại thị trường tìm kiếm việc làm sau một thời gian dài nghỉ việc hoặc không hoạt động.
Báo cáo việc làm lần này không cho thấy nền kinh tế lớn nhất thế giới đang tiến gần đến tình trạng suy thoái, nhưng vẫn gây bất ngờ cho nhiều người. Dù vậy, một số nhà kinh tế học đang ngày càng lo ngại về sự xuống cấp nhanh chóng của thị trường lao động tại Mỹ. Heidi Shierholz, Giám đốc Viện Chính sách Kinh tế (EPI) ở Washington, đã nhận định trên CNN rằng: “Chúng tôi không thể dự đoán được mức độ suy yếu của thị trường lao động sẽ nghiêm trọng đến đâu.
Khoảng thời gian một tháng có thể chưa đủ để đưa ra kết luận chắc chắn về xu hướng của nền kinh tế Mỹ. Tuy nhiên, thời gian này vẫn đủ để làm phức tạp các chiến lược kinh tế của Phó Tổng thống Kamala Harris, ứng cử viên của đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử tổng thống vào cuối năm nay.
Đối với phố Wall, số liệu này là dấu chấm hết sau chuỗi báo cáo tài chính không mấy khả quan từ các công ty công nghệ. Trong phiên giao dịch cuối tuần trước, chỉ số Dow Jones Industrial Average (DJIA) và S&P 500 đã giảm gần 2%, trong khi chỉ số Nasdaq Composite chứng kiến mức sụt giảm mạnh mẽ lên tới 2,4%. Bước vào đầu tuần này, các chỉ số chứng khoán ghi nhận phiên giao dịch tồi tệ nhất trong hai năm qua, với mức giảm trung bình xấp xỉ 3%, phản ánh sự lo ngại gia tăng trong thị trường.
Thị trường chứng khoán hiện đang giảm điểm do mối lo ngại của nhà đầu tư về khả năng Mỹ rơi vào suy thoái kinh tế, cùng với việc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) không vội vàng giảm lãi suất để kích thích nền kinh tế. Sam Stovall, chiến lược gia trưởng tại CFRA Research, đã chia sẻ trên CNBC rằng: “Nhà đầu tư phản ứng theo cách này vì theo nhiều khía cạnh, tình hình hiện tại có nhiều điểm tương đồng với thời kỳ bong bóng dotcom.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tận dụng thời cơ để thu hút sự ủng hộ từ cử tri. Vào ngày 6/8, trên nền tảng X (trước đây là Twitter), ông đã đăng tải một thông điệp mạnh mẽ: “TRUMP CASH và KAMALA CRASH. Cử tri có sự lựa chọn rõ ràng – thịnh vượng với Trump hay lao dốc và suy thoái dưới thời Kamala”. Trong vòng vài giờ, Trump đã liên tục đăng 10 bài viết liên quan đến chủ đề này, đặc biệt là khi thị trường tài chính toàn cầu đang trải qua sự biến động mạnh mẽ.
Cựu Tổng thống Donald Trump thường xuyên nhấn mạnh rằng nền kinh tế của đất nước đã ổn định và phát triển dưới thời ông, trước khi đại dịch Covid-19 bùng phát. Mặc dù dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Joe Biden, thị trường chứng khoán và tỷ lệ tăng trưởng việc làm đã có những dấu hiệu cải thiện, Trump không ngừng chỉ trích tình trạng lạm phát gia tăng. Trong một cuộc vận động tranh cử ở Atlanta vào cuối tuần trước, ông đã cảnh báo rằng nếu Kamala Harris chiến thắng trong cuộc bầu cử tới, nền kinh tế sẽ nhanh chóng rơi vào tình trạng suy thoái.
Gần đây, thị trường lao động Mỹ bắt đầu xuất hiện dấu hiệu yếu kém dù trước đó vẫn rất ổn định, với số đơn xin trợ cấp thất nghiệp tăng, tỷ lệ thất nghiệp nhích lên và ít người chuyển việc hơn. Trong quá khứ, tình trạng này thường không thuận lợi cho đảng cầm quyền. Theo nghiên cứu của Refinitiv, nếu tỷ lệ thất nghiệp giảm trong 2 năm trước bầu cử, đảng hiện tại có cơ hội tái đắc cử; ngược lại, tỷ lệ thất nghiệp tăng thường có lợi cho đảng đối thủ.
Chỉ báo này không phải lúc nào cũng chính xác. Trong gần 70 năm qua, đã có rất nhiều trường hợp ngoại lệ. Tuy nhiên, tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ đã tăng 0,8% trong hai năm qua, tạo ra một trở ngại đáng kể cho bà Harris.
Dù hiện tại lạm phát đã được kiểm soát, Đảng Cộng hòa vẫn tiếp tục chỉ trích chính sách kinh tế của Tổng thống Joe Biden. Họ đã chuyển sự chú ý sang các báo cáo việc làm. Jason Smith, nghị sĩ đảng Cộng hòa từ bang Missouri, đã chỉ trích các báo cáo việc làm gần đây, gọi đây là “một trong những báo cáo tệ nhất mà chúng ta từng thấy dưới chính quyền Biden-Harris” trong một bài viết trên nền tảng X.
Trong hơn ba năm qua, chính quyền Biden đã xây dựng một thị trường lao động ổn định, với mức tăng lương vượt qua tỷ lệ lạm phát, tạo ra 16 triệu việc làm mới và giữ tỷ lệ thất nghiệp ổn định dưới mức 4%. Dù đạt được những thành tựu đáng kể này, các cuộc khảo sát cho thấy cử tri vẫn tiếp tục lo ngại về tình trạng lạm phát, bất kể sự gia tăng của lương và số lượng việc làm.
Đảng Dân chủ cho rằng hiện tại vẫn còn quá sớm để đưa ra những kết luận tổng quát về xu hướng nền kinh tế. Jason Furman, cựu cố vấn kinh tế cấp cao dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama, nhận định trên Wall Street Journal rằng: “Chúng ta còn 3 tháng nữa mới đến cuộc bầu cử và mọi yếu tố liên quan đến nền kinh tế vẫn chưa rõ ràng.”
Nếu Cục Dự trữ Liên bang (Fed) quyết định giảm lãi suất trong cuộc họp tháng 9, điều này có thể làm tăng sự tự tin của nhà đầu tư. Đây sẽ là phiên họp cuối cùng của Fed trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11. Thêm vào đó, thị trường cũng sẽ nhận được báo cáo việc làm vào vài ngày trước khi cuộc bầu cử diễn ra, cung cấp thêm thông tin quan trọng về tình hình kinh tế.
