Quyết định của chính phủ Biden về việc tái đánh giá việc xuất khẩu khí đốt gây lo lắng cho ngành năng lượng của Châu Âu.
Nhà Trắng thông báo rằng họ đang xem xét lại quy trình cấp phép xuất khẩu khí đốt dưới áp lực từ các nhà vận động khí hậu. Trước đó, nhờ vào việc tăng cường sản xuất ở Vịnh Mexico và khu vực Đại Tây Dương, Mỹ đã vượt qua Qatar để trở thành người xuất khẩu khí hóa lỏng (LNG) lớn nhất thế giới, đồng thời trở thành nguồn cung quan trọng cho Châu Âu sau khi giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung khí đốt từ Nga.
Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ, có 5 dự án đang trong quá trình xây dựng và dự kiến sẽ tăng gấp đôi sản lượng khí tự nhiên hóa lỏng vào năm 2026, được khai thác từ vùng biển ở các bang Texas, Louisiana, Mississippi, Alabama và Florida. Tuy nhiên, các dự án này với chi phí hàng tỷ USD đang trở thành đối tượng chỉ trích của nhà hoạt động khí hậu, vì họ cho rằng sự phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch góp phần làm gia tăng hiện tượng nóng lên toàn cầu.
Nhóm này đã tăng cường chiến dịch chống lại trong bối cảnh Tổng thống Joe Biden đang bước vào cuộc đua tái cử trong năm nay. Do đó, công ty tư vấn Rapidan Energy Group dự đoán rằng chính phủ Biden khả năng cao sẽ gặp khó khăn trong việc cấp phép xuất khẩu LNG mới trước cuộc bầu cử.
Politico đánh giá rằng những diễn biến gần đây là minh chứng mới nhất về việc các ưu tiên chính sách của Mỹ, trong trường hợp này là giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, có thể đưa ra những thách thức đối với các nhà lãnh đạo châu Âu.
Theo Hiệp hội EuroGas, một tổ chức gồm 77 công ty và hiệp hội ngành năng lượng châu Âu, lượng nhập khẩu khí đốt từ Nga vào Liên minh châu Âu trong năm trước đã đạt khoảng 60 tỷ m3, chiếm chưa đầy một phần ba của tổng sản lượng 155 tỷ m3 vào năm 2021. Didier Holleaux, Chủ tịch EuroGas, đã đề cập đến việc sử dụng khí hóa lỏng (LNG) như một giải pháp cho Châu Âu, đồng thời đóng góp vào việc ổn định giá điện sau giai đoạn tăng cao kỷ lục.
Châu Âu trở thành thị trường LNG lớn nhất thế giới. Ảnh: AFP
Châu Âu hiện là thị trường LNG lớn nhất thế giới và đã đầu tư hàng tỷ USD vào cơ sở hạ tầng nhập khẩu. Khu vực này đã mở thêm 6 cảng mới từ đầu năm 2022 nhằm giảm sự phụ thuộc vào khí đốt từ Nga. Dự kiến đến năm 2030, Châu Âu sẽ có khả năng tiếp nhận hơn 400 tỷ m3 LNG, tăng hơn 25% so với năm trước khi xảy ra xung đột ở Ukraine.
Kể từ tháng 1/2022, xuất khẩu LNG của Mỹ vào châu Âu đã tăng khoảng 8,7% mỗi tháng, giúp nơi đây thoát phụ thuộc năng lượng Nga. Nếu không có LNG của Mỹ, khả năng ủng hộ chính trị của châu Âu dành cho Ukraine có thể đã giảm sút khi người dân nước này chật vật vì thiếu điện, theo WSJ.
Tính đến tháng 1/2022, xuất khẩu LNG từ Mỹ vào Châu Âu đã tăng khoảng 8,7% mỗi tháng, giúp giảm độ phụ thuộc vào năng lượng từ Nga. Nếu không có nguồn cung LNG từ Mỹ, khả năng hỗ trợ chính trị của Châu Âu cho Ukraine có thể đã giảm đáng kể khi người dân Ukraine đối mặt với tình trạng thiếu điện, theo WSJ.
Tom Marzec-Manser, Trưởng Bộ phận Phân tích Khí đốt tại công ty tình báo hàng hóa ICIS, nhận xét rằng sau hơn 2 năm từ khi Nga ngừng cung cấp khí đốt, Châu Âu đã phải giảm tiêu thụ và chuyển sang mua LNG, đặc biệt là từ Mỹ. Mỹ đã cung cấp gần 20% tổng lượng khí đốt cho EU và Anh trong năm qua, tăng từ mức 5% vào năm 2021. Ông nhấn mạnh rằng “Đây là mức tăng trưởng lớn.”
Một quan chức cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) đã tuyên bố rằng không thể dự đoán liệu Mỹ sẽ giảm sản lượng khí đốt hóa lỏng (LNG) xuất khẩu đến châu Âu hay không, vì Chính phủ Washington chưa có bất kỳ thông báo cụ thể nào. Trong khi đó, Ali Zaidi, Cố vấn Khí hậu Quốc gia của Tổng thống Biden, đã từ chối tiết lộ chi tiết về cách thức đánh giá và liệu điều này có ảnh hưởng đến quá trình cấp phép xuất khẩu LNG của Bộ Năng lượng hay không.
Mỹ và Liên minh châu Âu đều cam kết tại Hội nghị Thượng đỉnh về khí hậu diễn ra tháng trước tại Dubai để bắt đầu “chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch.” Tuy nhiên, điều này không làm thay đổi thực tế rằng Mỹ vẫn là nhà sản xuất dầu và khí đốt lớn nhất thế giới, không giảm sự phụ thuộc của châu Âu vào nguồn năng lượng từ Mỹ.
Tom Marzec-Manser từ ICIS cho biết Châu Âu chưa đặt ra hạn chế về việc loại bỏ khí đốt, mặc dù có kế hoạch hoành tráng để đạt được mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050. Ông dự đoán rằng lục địa này sẽ tiếp tục mua khí đốt từ Mỹ trong thập kỷ tới.
Chủ tịch Eurogas, Didier Holleaux, nói rằng nhiều dự án xây dựng cảng nhập khẩu LNG mới ở châu Âu dựa trên giả định về mối quan hệ cung cấp ổn định lâu dài với Mỹ. Ông cảnh báo rằng nếu khả năng xuất khẩu LNG của Mỹ không được thực hiện, có nguy cơ tăng và kéo dài tình trạng mất cân bằng toàn cầu và làm biến động giá cả.
Vào năm ngoái, phân tích từ Viện Chính sách công Baker thuộc Đại học Rice đã cảnh báo rằng các nước châu Âu có thể tạo ra một sự phụ thuộc mới giống như đã từng xảy ra với Moskva. Báo cáo chỉ ra rằng các nhà nhập khẩu châu Âu đang nhận ra điều này và có xu hướng tránh ký kết các hợp đồng dài hạn với các nhà cung cấp từ Mỹ, đặt Châu Âu vào tình thế dễ bị gián đoạn hoặc giảm nguồn cung trong tương lai.
Eurogas đã kêu gọi Mỹ tránh “lệnh cấm không cần thiết” về xuất khẩu LNG sang châu Âu khi đồng minh này đang nỗ lực giảm dần nhập khẩu khí đốt từ Nga.
Các doanh nghiệp tại châu Á cũng bày tỏ lo ngại. Hiệp hội nhà sản xuất và người mua năng lượng và khí đốt tự nhiên châu Á có trụ sở tại Singapore, đã gửi thư đến Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Jennifer Granholm, bày tỏ rằng LNG giúp châu Á chuyển đổi khỏi than đá. Hiệp hội này cũng bày tỏ lo ngại về cam kết của Mỹ trong việc duy trì nguồn cung.
Leslie Palti-Guzman, Trưởng bộ phận tình báo thị trường tại Synmax, cho rằng Châu Âu sẽ không mất điện ngay lập tức nếu Mỹ không phê duyệt thêm giấy phép xuất khẩu LNG mới. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng sự chậm trễ có thể thúc đẩy các công ty Châu Âu chuyển sang ký kết hợp đồng với Qatar, một quốc gia cũng đang mở rộng đáng kể hoạt động xuất khẩu LNG. “Điều này tạo ra ít sự chắc chắn hơn về nguồn cung tiếp theo sẽ đến từ đâu và các tuyến đường để vận chuyển”, ông nhận định.
