::Đội ngũ luật sư của Tổng thống Trump sẽ gặp không ít trở ngại nếu muốn đưa BBC ra tòa để yêu cầu bồi thường tới 1 tỷ USD liên quan đến vụ chỉnh sửa phát ngôn gây tranh cãi.
BBC cho biết ngày 13/11, Chủ tịch Samir Shah đã gửi thư riêng tới Nhà Trắng để xin lỗi Tổng thống Donald Trump vì đoạn phát biểu của ông bị chỉnh sửa trong phim tài liệu “Trump: Liệu có cơ hội thứ hai?”. Đài cũng quyết định gỡ bỏ bộ phim trên mọi nền tảng phát sóng.
Tuy BBC thừa nhận hành vi biên tập chưa phù hợp và bày tỏ “rất lấy làm tiếc”, họ khẳng định ông Trump khó có căn cứ pháp lý để khởi kiện với cáo buộc “phỉ báng”. Bộ phận pháp lý của BBC cũng đã gửi thư phúc đáp nhóm luật sư của ông Trump.
Trước đó, đội ngũ pháp lý của Tổng thống Trump đã gửi thư yêu cầu BBC phải gỡ bỏ toàn bộ nội dung liên quan đến đoạn video bị cho là cắt ghép phát biểu của ông trong ngày xảy ra vụ bạo loạn tại Đồi Capitol 6/1/2021, với hạn chót là ngày 14/11. Họ cũng đề nghị BBC đưa ra lời xin lỗi và khoản “bồi thường phù hợp”, đồng thời cảnh báo rằng ông Trump sẽ sử dụng các biện pháp pháp lý, bao gồm việc nộp đơn kiện yêu cầu bồi thường tối thiểu 1 tỷ USD.
Tối 11/11, Tổng thống Trump tiếp tục cảnh báo rằng ông có thể tiến hành kiện tụng, cáo buộc BBC đã đánh lừa dư luận và thừa nhận việc làm sai lệch nội dung. Ông cho biết bài phát biểu “ôn hòa và rất hay” của mình đã bị biến thành đoạn lời lẽ cực đoan. “Tôi tin rằng mình có trách nhiệm phải hành động”, ông nói.
Các chuyên gia cho rằng xét về kỹ thuật pháp lý, ông Trump có thể lập luận khá chắc chắn, bởi việc cắt ghép và trộn hai phát biểu độc lập để tạo thành một thông điệp khác có thể bị xem là hành vi phỉ báng. Dù vậy, họ cũng lưu ý rằng với một nhân vật tầm cỡ và luôn trong tâm điểm công chúng như Tổng thống Mỹ, khả năng giành phần thắng trong những vụ kiện dạng này thường khá thấp.
Đội ngũ pháp lý của Tổng thống Trump cho biết họ dự định nộp đơn kiện tại tòa án bang Florida – nơi ông đang sinh sống. Bang này cho phép thời hiệu khởi kiện các vụ phỉ báng kéo dài hai năm, dài hơn so với một năm theo luật Anh. Trong khi đó, thời hạn khởi kiện tại Anh đã hết, bởi bộ phim tài liệu Trump: A Second Chance?, trong đó có đoạn cắt ghép lời phát biểu của ông Trump, đã được BBC phát sóng từ ngày 28/10/2024.
Tại Anh, mức bồi thường tối đa cho các vụ phỉ báng chỉ khoảng 350.000 bảng (gần 470.000 USD) và trên thực tế rất hiếm khi đạt ngưỡng này. Ở Mỹ, mức bồi thường có thể lên tới 1,4 tỷ USD, song hệ thống pháp luật lại đặt ra những tiêu chuẩn khắt khe hơn đối với các vụ kiện phỉ báng, đặc biệt khi liên quan đến nhân vật của công chúng.
Các chuyên gia pháp lý cho rằng để đơn kiện được tòa án tiếp nhận, ông Trump phải chứng minh BBC có hành vi hướng đến việc tạo hiện diện tại Florida, đồng thời người dân bang này đã xem phim tài liệu và cảm thấy bị dẫn dắt sai lệch. Đây là những cơ sở quan trọng để tòa xem xét thẩm quyền giải quyết.
Bộ phim tài liệu gây tranh cãi không được chiếu trên truyền hình Mỹ, nhưng gần đây người xem có thể truy cập thông qua các nền tảng trực tuyến của BBC. Trong thư gửi đài này, phía ông Trump khẳng định bộ phim “đã lan tỏa mạnh trên nhiều nền tảng số” và tiếp cận hàng chục triệu khán giả thế giới.
Tại Mỹ, các vụ kiện phỉ báng thường khó thành công hơn đối với bên nguyên, bởi Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp bảo vệ mạnh mẽ quyền tự do bày tỏ quan điểm. Người khởi kiện còn phải chứng minh bị đơn đã hành động với “ác ý thực sự”. Điều kiện này khiến đội ngũ pháp lý của Tổng thống đối mặt thêm nhiều thách thức.
Luật sư Emma Thompson chuyên xử lý tranh chấp liên quan đến danh tiếng tại công ty Keystone Law (Anh) chia sẻ với Al Jazeera rằng rất khó xác định suy nghĩ của một cá nhân nếu không có bằng chứng trực tiếp, chẳng hạn email hoặc biên bản họp. Theo bà, nguyên đơn phải chứng tỏ hành vi của đối phương có chủ đích, hướng tới việc gây thiệt hại về uy tín hoặc tài chính cho người khác.
Đội ngũ pháp lý của ông Trump cho hay họ sẽ lập luận rằng việc BBC chỉnh sửa, cắt ghép các đoạn video đã thể hiện sự phớt lờ sự thật một cách nghiêm trọng, từ đó có thể được xem là hành vi mang tính “ác ý thực sự”.
BBC hiện có văn phòng tại Los Angeles và New York. Trước đây, đài này từng là bị đơn trong một vụ kiện tại tòa liên bang ở Florida và cũng không phản bác thẩm quyền của tòa. Dẫu vậy, nếu tòa án Florida lần này xác định họ không có quyền thụ lý, đơn kiện của phía ông Trump sẽ bị bác bỏ.
BBC cho biết sẽ làm theo các bước pháp lý cần thiết. Đài này được bảo vệ bởi Tu chính án Thứ nhất và tại bang Florida, họ có thể sử dụng một đạo luật cho phép bị đơn nhanh chóng loại bỏ những vụ kiện bị xem là thiếu căn cứ hoặc mang tính đáp trả.
Theo giới chuyên gia luật, BBC cũng có thể bảo vệ mình bằng cách cho rằng nội dung phim tài liệu về cơ bản phản ánh đúng sự thật và việc biên tập không làm sai lệch bản chất sự việc, hoặc lập luận rằng chương trình không gây phương hại tới danh tiếng của ông Trump.
Trước khi Chủ tịch Shah gửi thư xin lỗi ông Trump, vụ bê bối liên quan đến việc cắt ghép lời phát biểu đã gây tổn hại nghiêm trọng cho BBC, dẫn đến việc Tổng giám đốc Tim Davie và giám đốc điều hành kiêm trưởng bộ phận tin tức Deborah Turness phải đồng loạt từ chức.
Chính phủ Anh tuyên bố không can dự, coi đây là vấn đề nội bộ của BBC. Động thái này được nhận định là nhằm tạo thiện chí với Tổng thống Mỹ trong bối cảnh hai bên còn nhiều vấn đề thương mại cần xử lý.
Nếu vụ kiện được tiến hành, đây sẽ trở thành cuộc đối đầu pháp lý lớn đầu tiên giữa Tổng thống Trump và một cơ quan truyền thông quốc tế. Trong kịch bản phải chi trả khoản bồi thường 1 tỷ USD, BBC khó có khả năng đáp ứng, bởi trong năm tài chính gần nhất, doanh thu của họ đạt 7,8 tỷ USD và quỹ dự trữ chỉ khoảng 627 triệu USD.
Dù vậy, các chuyên gia pháp lý nhận định con số 1 tỷ USD thường chỉ là mức mở đầu. Ở Mỹ, nguyên đơn hay nêu ra khoản bồi thường rất lớn để gia tăng sức ép và thúc đẩy đối phương thương lượng. Mức bồi thường cuối cùng sẽ do thẩm phán hoặc bồi thẩm đoàn quyết định.
Năm 2024, ông Trump từng kiện CBS, yêu cầu bồi thường 20 tỷ USD với lý do đài này đã biên tập sai lệch cuộc phỏng vấn ứng viên Kamala Harris trong chương trình 60 Minutes. Đến tháng 7, Paramount – công ty chủ quản của CBS – đã đạt thỏa thuận và đồng ý chi trả cho ông Trump 16 triệu USD.
Cũng trong tháng 7, Tổng thống Trump tiếp tục nộp đơn kiện Wall Street Journal, đòi 10 tỷ USD vì một bài viết liên quan đến mối quan hệ giữa ông và tỷ phú ấu dâm Jeffrey Epstein. Tờ báo bác bỏ cáo buộc, và vụ kiện hiện vẫn đang trong quá trình xem xét.
