::
Dù đồng yen Nhật Bản đã chứng kiến nhiều đợt biến động mạnh và có dấu hiệu suy yếu trong năm nay, các nhà phân tích vẫn cho rằng yen tiếp tục giữ vững vị trí là một tài sản an toàn.
Vào ngày 29/4, đồng yen Nhật Bản đã giảm xuống mức thấp nhất trong 34 năm so với đôla Mỹ, đạt tỷ giá 160 JPY một USD. Sau đó, yen đã hồi phục nhờ sự can thiệp của các cơ quan chức năng.
Vào đầu tháng 7, đồng yen Nhật Bản lại tiếp tục giảm xuống mức thấp nhất trong 38 năm so với đôla Mỹ, đạt tỷ giá 161,9 JPY một USD. Tình trạng này buộc các cơ quan chức năng phải chi hàng chục tỷ USD để thực hiện đợt can thiệp thứ hai trong năm nay.
Sau khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) quyết định nâng lãi suất vào cuối tháng trước, thị trường chứng khoán và đồng yen Nhật Bản đã trải qua những biến động đáng kể. Trong phiên giao dịch ngày 2/8, chỉ số Nikkei 225 sụt giảm mạnh nhất kể từ năm 1987, trong khi đồng yen tăng vọt lên mức 142 JPY đổi một USD.
Đồng yen nổi tiếng với khả năng bảo vệ nhà đầu tư trong những thời kỳ biến động kinh tế và chính trị. Vì vậy, sự biến động mạnh mẽ của đồng tiền này trong năm nay đã đặt ra câu hỏi về việc liệu nó còn giữ được vai trò là tài sản an toàn hay không.
Trên CNBC, các nhà phân tích nhận định rằng vị thế của đồng yen vẫn không thay đổi, chủ yếu vì các biến động hiện tại có thể dự đoán được. Ryota Abe, chuyên gia kinh tế tại Sumitomo Mitsui Banking Corporation, cho biết: “Chúng tôi vẫn coi yen là tài sản an toàn, bởi Nhật Bản hiện là chủ nợ nước ngoài lớn nhất thế giới. Họ cũng duy trì thặng dư tài khoản vãng lai và có lạm phát ổn định.” Thâm hụt tài khoản vãng lai thường làm suy yếu tiền tệ, trong khi thặng dư lại giúp nâng cao giá trị của chúng.
Hugh Chung, Giám đốc tư vấn đầu tư tại Endowus, cho biết đồng yen thường có xu hướng tăng giá khi lợi suất trái phiếu và chứng khoán Mỹ giảm, điều này đã được thấy rõ trong các cuộc khủng hoảng tài chính như năm 2008 và đại dịch năm 2020.
Ngược lại, đồng yen có xu hướng suy yếu so với đôla Mỹ khi lợi suất trái phiếu Mỹ tăng, mặc dù các chỉ số chứng khoán trên Wall Street có thể giảm. Một ví dụ điển hình là năm 2022, khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) thực hiện các đợt tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát, đồng yen đã suy yếu so với đôla Mỹ trong bối cảnh này.
Hugh Chung cho rằng sự biến động mạnh mẽ của đồng yen trong năm nay chủ yếu xuất phát từ sự chênh lệch lớn giữa lãi suất ở Mỹ và Nhật Bản. Hiện tại, lãi suất tại Mỹ dao động trong khoảng 5,25-5,5%, trong khi lãi suất ở Liên minh châu Âu là 4%. Ngược lại, lãi suất tại Nhật Bản vẫn duy trì ở mức thấp chỉ khoảng 0,25%.
Trong vài thập kỷ qua, khi các ngân hàng trung ương toàn cầu thắt chặt chính sách tiền tệ, Nhật Bản lại duy trì chính sách tiền tệ siêu lỏng lẻo. Điều này đã biến đồng yen thành mục tiêu hấp dẫn cho các hoạt động carry trade, hay còn gọi là giao dịch chênh lệch lãi suất tiền tệ. Carry trade là chiến lược đầu tư trong đó nhà đầu tư vay vốn bằng đồng tiền có lãi suất thấp, sau đó đổi ra đồng tiền có lãi suất cao hơn để hưởng lợi từ chênh lệch lãi suất. Số tiền chênh lệch này có thể được gửi tiết kiệm hoặc đầu tư để sinh lời.
Carry trade đã khiến đồng yen suy yếu. Tuy nhiên, khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) tăng lãi suất vào tháng 7, nhà đầu tư đã nhanh chóng “đóng carry trade” vì lo ngại lãi suất có thể tiếp tục tăng. Điều này đã dẫn đến sự tăng giá của đồng yen. Hiện tại, tỷ giá là 1 USD đổi được 144,3 yen.
Giám đốc tư vấn đầu tư của Endowus cho rằng đồng yen sẽ không mất đi đặc tính nhạy cảm với lãi suất Mỹ. Ông khẳng định rằng đồng yen vẫn sẽ giữ vai trò là tài sản an toàn, đặc biệt trong những thời điểm thị trường lo ngại về tăng trưởng kinh tế.
Abe cũng giải thích rằng sự biến động của đồng yen chủ yếu là do các yếu tố bên ngoài, chứ không phải từ các yếu tố nội tại của Nhật Bản. Ông cho rằng nguyên nhân chính dẫn đến biến động trong tháng này là “sự lo ngại quá mức” về khả năng Mỹ rơi vào suy thoái, sau khi nước này công bố số liệu thất nghiệp cao hơn dự đoán và mức tăng trưởng việc làm không đạt kỳ vọng.
“Tôi không hoàn toàn bác bỏ ảnh hưởng của việc BOJ tăng lãi suất bất ngờ vào tháng 7, nhưng chỉ là tăng 15 điểm cơ bản. Phản ứng ban đầu đối với quyết định này khá phân tán,” ông cho biết. “Nếu quyết định của BOJ thực sự là nguyên nhân chính, thị trường đã phản ứng mạnh mẽ hơn nhiều và đồng yen có thể còn tăng giá thêm.”
Quyết định của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản được công bố vào phiên giao dịch ngày 31/7. Tuy nhiên, đồng yên chỉ ghi nhận sự biến động đáng kể trong các phiên giao dịch ngày 2/8 và 5/8.
Abe dự đoán rằng đồng yên sẽ giao dịch quanh mức 145 JPY mỗi USD trong năm nay. Sự tăng giá thêm của đồng yên sẽ phụ thuộc vào tốc độ cắt giảm lãi suất của Fed. Vào cuối năm sau, đồng yên có thể mạnh lên, đạt mức 138 JPY, thậm chí 130 JPY mỗi USD. Mặc dù biến động của đồng yên hiện vẫn ở mức cao, điều này có thể liên quan đến các quyết định về chính sách tiền tệ của BOJ, nhưng Abe không tin rằng ngân hàng này sẽ nâng lãi suất trong ngắn hạn.
Hugh Chung nhận định rằng sự biến động của đồng yên đã đạt đỉnh trong năm nay. Ông giải thích rằng điều này là do một phần hoạt động đóng carry trade đã diễn ra và các quyết định của BOJ hiện tại ít gây bất ngờ cho thị trường hơn trước.
Tuy nhiên, cả hai chuyên gia đều đồng ý rằng sự biến động của đồng yên sẽ phụ thuộc vào triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế Mỹ.
