Dòng vốn ngoại đang đổ mạnh trở lại thị trường chứng khoán Trung Quốc, khi giá trị giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài tăng lên mức cao nhất trong vòng 4 năm. Diễn biến này cho thấy giới đầu tư quốc tế đang nhìn nhận lại một thị trường từng bị xem là “khó có thể rót vốn”.
Trong 10 tháng đầu năm, dòng vốn ngoại chảy vào thị trường cổ phiếu Trung Quốc đã đạt 50,6 tỷ USD, tăng mạnh so với mức 11,4 tỷ USD của năm 2024, theo số liệu từ Viện Tài chính Quốc tế (IIF) – tổ chức đại diện cho ngành ngân hàng toàn cầu.
Thị trường cổ phiếu Trung Quốc, bao gồm cả nhóm niêm yết trong nước và tại Hồng Kông, đã bứt phá đáng kể trong năm nay. Động lực đến từ làn sóng AI bùng nổ sau khi DeepSeek giới thiệu mô hình mang tính đột phá, cùng với xu hướng IPO sôi động tại trung tâm tài chính Hồng Kông.
Đà tăng mạnh mẽ này xuất hiện sau nhiều năm thị trường u ám, khi nhà đầu tư nước ngoài liên tục bán ra vì lo ngại kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm và căng thẳng giữa Mỹ – Trung tiếp tục leo thang.
“Cổ phiếu Trung Quốc đang giao dịch ở mức định giá thấp hiếm thấy so với thị trường toàn cầu, nhưng quốc gia này vẫn sở hữu nhiều doanh nghiệp công nghệ xuất sắc,” ông Jonathan Pines, Trưởng bộ phận cổ phiếu châu Á (không gồm Nhật Bản) tại Federated Hermes chia sẻ. “Họ là đối thủ cạnh tranh thực sự duy nhất của Mỹ trong một số lĩnh vực.”
Dòng vốn ngoại đang trở lại thị trường chứng khoán Trung Quốc
Dòng tiền mua vào từ khối ngoại năm nay vẫn chưa chạm mức kỷ lục 73,6 tỷ USD của năm 2021 – thời điểm chỉ số CSI 300 bật mạnh sau cú sốc đại dịch và leo lên đỉnh cao lịch sử. Dù vậy, đây vẫn được xem là sự thay đổi đáng kể sau nhiều năm nhà đầu tư quốc tế liên tục rút vốn.
“Hai năm trước, với rất nhiều người, thị trường Trung Quốc gần như bị xem là không thể rót vốn vào”, ông Yan Wang – Giám đốc chiến lược Trung Quốc và thị trường mới nổi tại Alpine Macro – cho biết.
Bắc Kinh đã dừng công bố số liệu giao dịch hàng ngày về dòng tiền đầu tư vào cổ phiếu Trung Quốc đại lục thông qua Hồng Kông từ năm ngoái, khiến việc theo dõi và đánh giá dòng vốn ngoại trở nên khó hơn. Tổ chức IIF vẫn thống kê dòng vốn nước ngoài vào Trung Quốc, ngoại trừ các doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết tại Mỹ.
Citi cho biết hoạt động mua cổ phiếu Trung Quốc đã bật tăng rõ rệt kể từ sau thời điểm Mỹ áp mức thuế quan “ngày giải phóng” hồi tháng 4, với tỷ lệ khoảng 55% lệnh mua so với 45% lệnh bán.
Tính từ đầu năm, nhà đầu tư nước ngoài vẫn bán ròng cổ phiếu Trung Quốc, nhưng xu hướng này được bù đắp phần nào nhờ lượng vốn chảy vào các quỹ thụ động, theo dữ liệu từ EPFR Global.
Giá trị cổ phiếu Trung Quốc vẫn thấp hơn mặt bằng nhiều thị trường khác
Đà hồi phục của chứng khoán Trung Quốc năm nay phần lớn được thúc đẩy bởi dòng vốn trong nước, đặc biệt từ nhóm nhà đầu tư cá nhân, theo chia sẻ của Stuart Rumble – Giám đốc chiến lược đầu tư khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Fidelity International.
Trong năm nay, nhà đầu tư đại lục đã bơm khoảng 1,3 nghìn tỷ HKD (tương đương 168,7 tỷ USD) vào thị trường chứng khoán Hồng Kông một con số cao kỷ lục. Lượng giao dịch từ nhóm này hiện chiếm khoảng 20% tổng thanh khoản trên sàn.
Trước đây, giới đầu tư quốc tế thường dè dặt với thị trường cổ phiếu Trung Quốc vì ba nguyên nhân chủ yếu: khủng hoảng bất động sản, chính phủ tăng cường siết chặt khu vực tư nhân, và căng thẳng thương mại Mỹ – Trung gia tăng. Những yếu tố này đã khiến chứng khoán Trung Quốc bốc hơi gần 50% giá trị so với giai đoạn đỉnh cao.
“Đã có lúc mọi người gần như không muốn nhắc đến Trung Quốc”, Daniel Morris – Giám đốc chiến lược thị trường của BNP Paribas Asset Management – cho biết. “Còn hiện tại, chủ đề Trung Quốc xuất hiện trong các cuộc trao đổi của chúng tôi ngày càng nhiều”.
Chiến dịch kiểm soát khu vực tư nhân của Bắc Kinh – mà trường hợp tiêu biểu là sự tụt dốc của Jack Ma, nhà sáng lập Alibaba – được xem là yếu tố khiến niềm tin của nhà đầu tư bị ảnh hưởng nặng nề. Sau đó, các cơ quan quản lý đã triển khai loạt biện pháp cải cách nhằm khôi phục sự sôi động của thị trường. “Có thể thấy rất rõ mong muốn của họ là đưa thị trường vốn đi lên trở lại”, Pines nói.
Dòng tiền từ nhà đầu tư quốc tế đã quay trở lại mạnh mẽ với cổ phiếu Trung Quốc trong năm nay, dù trước đó nhiều quỹ hưu trí của Mỹ bao gồm các bang Texas và Indiana đã rút vốn khỏi các doanh nghiệp Trung Quốc do môi trường quan hệ Mỹ – Trung tiếp tục bất ổn.
Song song đó, không ít nhà đầu tư vẫn tìm kiếm cơ hội tại các công ty công nghệ đổi mới của Trung Quốc, coi đây là một kênh phân tán rủi ro, thay vì để danh mục phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Mỹ vốn đang tiến sát mức cao kỷ lục. Những cổ phiếu như Alibaba hiện vẫn thấp xa so với đỉnh cũ và sở hữu mức định giá “mềm” hơn so với các doanh nghiệp cùng ngành tại Mỹ.
“Không ai muốn đưa toàn bộ danh mục đầu tư vào Nasdaq,” ông Morris nói.