::
Cuộc bầu cử Australia không gắn liền với Tổng thống Trump, nhưng các biện pháp thuế quan của ông được cho là đã tạo lợi thế cho Thủ tướng Albanese trong nỗ lực tái đắc cử.
Hai tháng trước thềm cuộc bầu cử quan trọng tại Australia, Thủ tướng Anthony Albanese thuộc Công đảng gặp nhiều khó khăn về mức độ ủng hộ. Trong các cuộc khảo sát, ông thường bị xếp sau đối thủ Peter Dutton lãnh đạo đảng Tự do đối lập, khi một bộ phận cử tri cho rằng ông thiếu sức hút và không mang lại điều gì mới mẻ.
Trong quá trình vận động tranh cử, Peter Dutton, 54 tuổi, thể hiện sự đồng tình với một số quan điểm và thông điệp của Tổng thống Mỹ Donald Trump, khiến ông bị các đối thủ đặt biệt danh “Temu Trump” với “Temu” ngụ ý liên hệ đến nền tảng thương mại điện tử Trung Quốc.
Là cựu sĩ quan cảnh sát, Dutton theo đuổi chính sách văn hóa có nhiều điểm tương đồng với cách tiếp cận của ông Trump, như phản đối các chương trình đa dạng, bình đẳng và hòa nhập (DEI) cũng như chỉ trích nội dung liên quan đến “phân biệt chủng tộc” trong giáo dục. Ông còn cam kết sẽ thành lập một cơ quan tương tự Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE) của Mỹ tại Australia.
Tới tháng 4, ông Trump ban hành mức thuế 25% với nhôm và thép nhập từ Australia, sau đó áp thuế chung 10%. Động thái này khiến nhiều cử tri Australia quay lưng với ứng viên bảo thủ Dutton và chuyển sang ủng hộ Thủ tướng Albanese, dù ông không công khai chỉ trích Trump.
Trong suốt chiến dịch, Thủ tướng Albanese không thể hiện quan điểm đối đầu với Trump. Ông khẳng định đặt niềm tin vào Trump và tôn trọng tiến trình dân chủ của Mỹ.
Ông hầu như không đề cập trực tiếp đến ông Trump, thường chuyển hướng các câu hỏi liên quan đến lãnh đạo Mỹ sang các vấn đề như thặng dư ngân sách hoặc khẳng định ưu tiên tập trung cho các vấn đề trong nước. Thủ tướng Albanese tránh đưa ra phát biểu gay gắt và không cam kết sẽ đáp trả chính sách thuế quan từ phía Mỹ.
Dù vậy, tác động từ các biện pháp thuế và chính sách của ông Trump đối với cử tri Australia vẫn rất rõ rệt, góp phần thúc đẩy làn sóng ủng hộ dành cho ông Albanese và làm thay đổi cán cân cuộc bầu cử.
Kết quả kiểm phiếu công bố cuối tuần trước cho thấy Công đảng giành được ít nhất 87 ghế tại Hạ viện, vượt qua ngưỡng 76 ghế cần thiết để thắng cử, qua đó giúp ông Albanese trở thành Thủ tướng Australia đầu tiên tái đắc cử sau hơn 20 năm.
“Ông Trump đã tác động rõ rệt đến quỹ đạo cuộc bầu cử lần này,” nhà bình luận chính trị Sean Kelly từ Sydney Morning Herald nhận định, đồng thời cho rằng chính sự bất ổn do các chính sách của ông Trump gây ra trên toàn cầu đã khiến hình ảnh “thiếu kịch tính” của Albanese trở nên hấp dẫn hơn.
Trong bối cảnh thuế quan từ Mỹ làm nhiều người Australia mất dần niềm tin vào mối quan hệ đồng minh và lo ngại về nguy cơ suy thoái, các quan điểm tranh cử mang màu sắc giống ông Trump của Dutton ngày càng bị xem là phản cảm, theo đánh giá của các chuyên gia.
“Yếu tố ảnh hưởng mà tất cả chúng ta đều có thể nhận thấy trong cuộc bầu cử này là ông Trump,” Thượng nghị sĩ James Paterson thuộc đảng Tự do phát biểu.
Nhiều người dân Australia đã bày tỏ sự lo ngại khi quỹ hưu trí của họ chịu tác động do thị trường biến động sau các tuyên bố về chính sách thuế của ông Trump.
“Những quyết định áp thuế của ông Trump đã vấp phải làn sóng chỉ trích mạnh mẽ từ người dân Australia. Điều đó khiến cử tri quay lưng với cả ông Dutton và ông Trump, tạo nên chiến thắng cho xu hướng chính trị ôn hòa,” giáo sư Chris Wallace, chuyên gia lịch sử chính trị tại Đại học Canberra,nói.
Chỉ vài tuần trước, nhiều ý kiến còn cho rằng Công đảng khó có khả năng giành đa số trong quốc hội. Tuy nhiên, kết quả bầu cử lại cho thấy điều ngược lại: ông Albanese cùng Công đảng giành chiến thắng thuyết phục, trong khi ông Dutton thậm chí không giữ được ghế của mình.
“Tôi thực sự bất ngờ trước quy mô thắng lợi của Công đảng đó là một kết quả áp đảo và rất đáng chú ý,” nhà bình luận chính trị Australia Niki Savva chia sẻ.
Trong bài phát biểu sau chiến thắng, ông Albanese đã bóng gió nhắc đến việc đối thủ của mình theo đuổi đường lối chính trị tương tự ông Trump.
“Chúng ta không cần phải van nài, vay mượn hay sao chép từ bất kỳ quốc gia nào. Chúng ta không tìm kiếm cảm hứng từ bên ngoài mà tìm thấy nó ngay tại đây, trong giá trị và con người của đất nước mình,” ông phát biểu.
Cuộc bầu cử tại Australia là cuộc bỏ phiếu thứ hai chỉ trong chưa đầy một tuần chịu tác động từ các chính sách thương mại của ông Trump, sau khi đảng trung tả tại Canada cũng giành chiến thắng nhờ làn sóng phản đối các động thái từ phía Washington.
“Ở một khía cạnh nào đó, các chính sách của ông Trump đã mở ra cơ hội cho các đảng trung tả trên toàn cầu,” ông Michael Fullilove, Giám đốc điều hành Viện Lowy tại Sydney, nói.
Theo giới phân tích, cách ông Albanese lội ngược dòng trong cuộc bầu cử mang nhiều điểm tương đồng với sự trỗi dậy chính trị của Thủ tướng Canada Mark Carney, người đã nhận được sự ủng hộ ngày càng lớn sau khi ông Trump áp thuế quan.
Mikeal Hooley, cử tri Australia 35 tuổi, cho biết anh hài lòng với những gì ông Albanese đã làm được trong nhiệm kỳ ba năm, nhưng chính việc ông Dutton theo đuổi đường lối tương đồng với Tổng thống Mỹ mới là lý do khiến anh quyết định bỏ phiếu cho Công đảng.
“Người dân Australia không muốn đi theo hướng đó. Chúng tôi không mong muốn những phát ngôn gay gắt hay bầu không khí chính trị như ở Mỹ,” Hooley chia sẻ.
Ron Richardson, một cử tri khác ủng hộ Công đảng, nhận định ảnh hưởng của ông Trump thể hiện rõ trong cách ông Dutton xây dựng chính sách, mà theo ông là “thiếu nhất quán và không rõ ràng”.
“Tôi cho rằng Dutton đã bị ảnh hưởng quá nhiều từ ông Trump, và điều đó rốt cuộc lại phản tác dụng,” cử tri 81 tuổi này nói.
Tại buổi lễ mừng chiến thắng, Thủ tướng Albanese và các cộng sự vẫn giữ lập trường thận trọng, tránh nhắc trực tiếp đến ông Trump trong phát biểu.
Ngoại trưởng Penny Wong nói: “Một số người muốn bắt chước những điều tệ hại nhất từ nước khác,” đồng thời nhấn mạnh Thủ tướng ủng hộ những giá trị tốt đẹp nhất của Australia.
Ông Albanese cũng đưa ra phát biểu theo hướng tương tự, đề cập đến tình hình kinh tế toàn cầu đầy biến động nhưng không nhắc đến ông Trump. “Người dân Australia đã lựa chọn ứng phó với thách thức toàn cầu theo cách riêng của mình,” ông nói.
Về phía ông Trump, khi được hỏi về kết quả bầu cử tại Australia, ông cho biết “tôi có mối quan hệ tốt với Albanese” nhưng thể hiện thái độ lạnh nhạt với ông Dutton.
“Tôi không biết nhiều về cuộc bầu cử, ngoài việc người chiến thắng là ông Albanese một người rất đáng mến,” Tổng thống Trump nói. “Tôi không có khái niệm nào về người đã tranh cử với ông ấy.”
