::
Một số tập đoàn lớn của Mỹ như Nike, Deckers hay American Eagle vốn đặt phần lớn hoạt động sản xuất tại Việt Nam đang đối mặt với thách thức do mức thuế đối ứng lên tới 46% theo chính sách mới từ ông Trump.
Trong những năm gần đây, Việt Nam đã nổi lên như một điểm đến thay thế hấp dẫn cho các doanh nghiệp tìm cách phân tán chuỗi cung ứng sản xuất. Tuy nhiên, với việc Tổng thống Trump mới đây đưa Việt Nam vào danh sách các quốc gia chịu mức thuế đối kháng cao nhất lên tới 46%, nhiều tập đoàn lớn trong các ngành như may mặc, nội thất và đồ chơi có nguy cơ phải đối mặt với chi phí gia tăng.
Một phần khoản chi phí tăng thêm này có thể được chuyển sang giá bán cho người tiêu dùng cuối cùng. Điều này khiến giới đầu tư lo ngại rằng hàng rào thuế quan có thể đẩy giá thành lên cao, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến doanh thu và thu hẹp tỷ suất lợi nhuận của doanh nghiệp.
Nike có thể được xem là ví dụ tiêu biểu khi khoảng một nửa sản lượng giày dép của hãng được sản xuất tại Trung Quốc và Việt Nam, trong đó riêng Việt Nam đóng góp khoảng 25%. Những nỗ lực tái định vị thương hiệu và cải thiện hiệu quả kinh doanh dưới sự dẫn dắt của CEO mới ông Elliott Hill có thể sẽ gặp trở ngại do chính sách thuế đối kháng mới. Kết phiên giao dịch ngày 3/4 trên thị trường chứng khoán Mỹ, giá cổ phiếu của hãng thể thao này giảm tới 14,44%.
Không chỉ riêng Nike, nhiều công ty Mỹ khác trong lĩnh vực giày dép cũng đang có sự phụ thuộc đáng kể vào chuỗi sản xuất tại Việt Nam. Theo thống kê từ Hiệp hội Thương mại và Kinh doanh Giày dép Mỹ (FDRA), trong năm 2023, gần 1/3 tổng lượng giày dép nhập khẩu vào thị trường Mỹ có nguồn gốc từ Việt Nam.
Vào tháng 11/2024, Steve Madden – thương hiệu nổi tiếng trong phân khúc giày dép nữ đã công bố kế hoạch cắt giảm tỷ trọng sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc vào thị trường Mỹ xuống còn 45% trong năm 2025. Quyết định này được đưa ra ngay sau khi ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống. Giám đốc điều hành của hãng, ông Edward Rosenfeld, cho biết Việt Nam là một trong những điểm đến được ưu tiên để mở rộng hoạt động sản xuất. Trước những diễn biến bất lợi liên quan đến chính sách thuế đối kháng, cổ phiếu của công ty đã giảm hơn 16% sau phiên giao dịch ngày hôm qua.
Việt Nam hiện được xem là thị trường cung ứng lớn thứ hai của Deckers Brands đơn vị sở hữu các thương hiệu giày nổi bật như Hoka, Ugg, Teva và AHNU. Tính đến đầu tháng 4, công ty này đã hợp tác với 68 đối tác sản xuất tại Việt Nam.
VF Corporation tập đoàn sở hữu các thương hiệu như The North Face, Timberland, Vans và Jansport có khoảng 17% sản phẩm được sản xuất tại Việt Nam tính đến cuối năm 2024. Trước những lo ngại về chính sách thuế đối ứng, cổ phiếu Deckers đã giảm gần 14,5%, trong khi cổ phiếu của VF Corporation lao dốc hơn 28%.
Còn với American Eagle, sản lượng hàng hóa sản xuất tại Trung Quốc và Việt Nam hiện chiếm tỷ lệ tương đương, dao động từ 10–20%. Tại một sự kiện vào tháng trước, Giám đốc tài chính Michael Mathias cho biết công ty đang đặt mục tiêu đưa tỷ lệ này về mức dưới 10% trong nửa cuối năm nay nhằm ứng phó với các rủi ro thuế quan.
Ông Jay Schottenstein, người đứng đầu American Eagle, hồi tưởng rằng vào thời điểm cách đây 8 năm, khi ông Trump bắt đầu nhiệm kỳ đầu tiên, doanh nghiệp cũng từng trải qua nhiều biến động và buộc phải tìm hướng đi mới. Theo ông, thời gian tới chắc chắn sẽ có những thay đổi, tuy nhiên ông cho biết sẽ cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra bất kỳ quyết định.
Bên cạnh ngành giày dép và thời trang, lĩnh vực nội thất tại Mỹ cũng ngày càng gia tăng mức độ phụ thuộc vào nguồn cung từ Việt Nam. Trong năm 2023, khoảng 26,5% mặt hàng nội thất nhập khẩu vào thị trường Mỹ mang nhãn “Sản xuất tại Việt Nam”, chỉ thấp hơn chưa tới 3% so với tỷ trọng hàng hóa từ Trung Quốc.
Trong buổi họp đánh giá kết quả kinh doanh tháng 2, CEO Niraj Shah của hãng nội thất Wayfair chia sẻ rằng xu hướng dịch chuyển hoạt động sản xuất khỏi Trung Quốc đã tăng mạnh kể từ khi chính quyền Tổng thống Trump áp dụng các chính sách thuế trong nhiệm kỳ đầu. Theo ông, các quốc gia như Việt Nam, Campuchia, Indonesia, Thái Lan và Philippines hiện đang nổi lên như những địa điểm sản xuất chiến lược, và nhiều mặt hàng của Wayfair hiện cũng được gia công tại các nước này.
Cổ phiếu của hãng nội thất Mỹ này đã giảm gần 25,6% sau phiên giao dịch ngày hôm qua. Wayfair cho biết sẽ tiếp tục theo dõi sát sao tình hình biến động của thị trường.
Ở thời điểm hiện tại, Việt Nam cũng giữ vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng của nhiều công ty đồ chơi lớn đến từ Mỹ như Hasbro, Spin Master, Mattel và Crayola. Đáng chú ý, Crayola đang hợp tác với GFT Group một trong những đơn vị sản xuất đồ chơi hàng đầu khu vực Đông Nam Á. GFT hiện vận hành 5 nhà máy tại khu vực miền Bắc Việt Nam, với lực lượng lao động hơn 15.000 người. Trong phiên giao dịch ngày 3/4, cổ phiếu của Hasbro và Mattel cũng chứng kiến mức giảm hơn 10%.
Curtis McGill – đồng sáng lập Hey Buddy Hey Pal cho rằng mức thuế dự kiến 46% có thể khiến giá đồ chơi tại Mỹ tăng cao. Nhưng, theo ông, các doanh nghiệp Mỹ vẫn có thể thương lượng với nhà cung cấp tại Việt Nam nhằm giảm bớt tác động của đợt tăng giá này. Trên thực tế, nhiều công ty đồ chơi đã bắt đầu trao đổi với các nhà sản xuất để đề nghị hỗ trợ, do họ cũng chịu áp lực trong việc giữ nguyên mức giá bán cho các nhà bán lẻ.
Peter Baum, Giám đốc điều hành của Baum Essex, nói rằng các mức thuế quan đã gây ra tổn thất nghiêm trọng cho doanh nghiệp của ông. “Đây là cách một cuộc suy thoái toàn cầu bắt đầu. Sau 80 năm hoạt động qua năm thế hệ, chính sách của ông Trump đã đẩy chúng tôi đến bờ vực phá sản,” ông Baum chia sẻ.
Có trụ sở tại New York, Baum Essex là đơn vị sản xuất các mặt hàng cho nhiều thương hiệu nổi tiếng như Nautica, Betsey Johnson và Steve Madden. Trước đây, vào năm 2019, công ty đã thực hiện việc chuyển dịch nhà máy từ Trung Quốc sang một số quốc gia khác như Philippines, Campuchia, Việt Nam và Ấn Độ.
