Sau cuộc tập kích của Moskva khiến nhiều người thiệt mạng tại Sumy, Ukraine, một bộ phận đảng viên Cộng hòa ngày càng thúc giục Tổng thống Trump điều chỉnh lập trường đối với Nga.
Trước đây, một số nghị sĩ và cố vấn thuộc đảng Cộng hòa có quan điểm ủng hộ Ukraine từng bày tỏ sự nghi ngại về mối quan hệ ngày càng thân thiết giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin, song họ thường tránh công khai quan điểm do lo ngại làm phật ý lãnh đạo Nhà Trắng.
Tuy nhiên, sau vụ tấn công bằng tên lửa của Nga nhằm vào thành phố Sumy, đông bắc Ukraine, vào ngày 13/4, nhiều người trong số họ đã lên tiếng mạnh mẽ hơn, kêu gọi Tổng thống xem xét lại cách tiếp cận đối với Moskva.
Theo thông tin từ phía Ukraine, cuộc tấn công nhằm vào thành phố Sumy hôm 13/4 đã khiến ít nhất 34 người thiệt mạng, trong đó có hai em nhỏ, và khoảng 117 người khác bị thương. Đây được xem là một trong những vụ tập kích gây thiệt hại nhân mạng nghiêm trọng nhất tại Ukraine trong nhiều tháng trở lại đây.
Phía Nga xác nhận đã sử dụng hai tên lửa đạn đạo Iskander để tấn công một sở chỉ huy của lực lượng tác chiến – chiến thuật Seversk tại Sumy, khiến hơn 60 binh sĩ Ukraine thiệt mạng. Bộ Quốc phòng Nga không đưa ra thông tin về thương vong trong dân thường, nhưng cho rằng quân đội Ukraine đã triển khai lực lượng tại khu vực có mật độ dân cư cao.
“Vụ tập kích của Nga hôm 13/4 nhằm vào Ukraine dường như là phản ứng của Tổng thống Putin trước các nỗ lực thúc đẩy lệnh ngừng bắn và tiến trình hòa bình,” Thượng nghị sĩ Cộng hòa Lindsey Graham, một đồng minh của ông Trump, nhận định.
Trong khi đó, Hạ nghị sĩ Cộng hòa Michael McCaul cho rằng “Ukraine đã đồng ý với sáng kiến ngừng bắn do Tổng thống Trump đề xuất, nhưng Tổng thống Putin vẫn tiếp tục cho thấy ông ưu tiên chiến tranh hơn là đối thoại”, đồng thời nhấn mạnh rằng cuộc tấn công tại Sumy là hành động “hoàn toàn không thể chấp nhận được”.
Theo Wall Street Journal, một số quan chức giấu tên trong chính quyền tiết lộ rằng các cố vấn của Tổng thống Trump đang khuyến cáo ông nên thận trọng trước thiện chí đàm phán hòa bình mà Nga đưa ra với Ukraine, với lập luận rằng Tổng thống Putin vẫn chưa thể hiện dấu hiệu rõ ràng nào cho thấy ông thực sự mong muốn kết thúc chiến sự.
Trong nhóm cố vấn này có Ngoại trưởng Marco Rubio và đặc phái viên phụ trách vấn đề Ukraine Keith Kellogg, những người cho rằng Tổng thống Trump cần cứng rắn hơn trong các tương tác với lãnh đạo Nga, đồng thời duy trì lập trường kiên quyết trước yêu sách của Moskva liên quan đến việc Ukraine phải nhượng bộ lãnh thổ.

Chưa đầy hai ngày sau khi Steve Witkoff, đặc phái viên của Tổng thống Trump phụ trách vấn đề Ukraine và Trung Đông, có cuộc gặp với Tổng thống Putin tại St. Petersburg, Nga đã phóng hai tên lửa Iskander nhằm vào thành phố Sumy. Điện Kremlin gọi cuộc trao đổi này là “rất hữu ích và hiệu quả”, dù không có dấu hiệu nào cho thấy hai bên đạt được kết quả cụ thể nào.
Theo một số nguồn tin, sau cuộc gặp trước đó với Kirill Dmitriev cố vấn thân cận của Tổng thống Putin ông Witkoff đã báo cáo với Tổng thống Trump rằng con đường nhanh nhất để kết thúc xung đột là công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với bốn khu vực đã được Moskva tuyên bố sáp nhập từ Ukraine.
Theo hãng tin Reuters, một số nghị sĩ Cộng hòa bày tỏ lo ngại trước lập trường có phần thiên về phía Nga của Steve Witkoff, đến mức họ đã liên hệ trực tiếp với Cố vấn An ninh quốc gia Mike Waltz và Ngoại trưởng Marco Rubio để bày tỏ sự bất bình về vấn đề này.
Vụ tập kích vào Sumy đã tạo thêm sức bật cho một nhóm cố vấn thân cận với Tổng thống Trump, những người vẫn giữ thái độ thận trọng đối với Moskva nhưng trước đó thường bị lu mờ bởi các nhân vật có quan điểm hoài nghi Ukraine như Witkoff hay Phó Tổng thống JD Vance.
Mặc dù Nga tuyên bố chỉ tấn công vào các mục tiêu quân sự, Keith Kellogg, đặc phái viên Mỹ về Ukraine, người thường bị loại khỏi các cuộc đàm phán hòa bình, cho rằng vụ tập kích vào Sumy đã “phá vỡ mọi nguyên tắc”.
Một số người đang thúc giục Tổng thống Trump áp dụng các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ hơn đối với Nga. “Rõ ràng, cách duy nhất để chấm dứt cuộc xung đột này là tiếp tục làm suy yếu nền kinh tế Nga và trừng phạt những cá nhân đứng sau Tổng thống Putin,” Thượng nghị sĩ Lindsey Graham phát biểu.
Theo một số quan chức Nhà Trắng giấu tên, trong các cuộc thảo luận về việc liệu Mỹ có nên gia tăng trừng phạt Nga để ép buộc Moscow đàm phán, Ngoại trưởng Marco Rubio và đặc phái viên Keith Kellogg đều khuyên Tổng thống Trump nên thận trọng hơn trước các động thái ngoại giao từ phía Nga.
Chính phủ Ukraine cho rằng cuộc tấn công ở Sumy là minh chứng cho thấy Nga không quan tâm đến lời kêu gọi ngừng bắn của Mỹ. “Đây là tháng thứ hai Tổng thống Putin phớt lờ đề xuất của Mỹ về một lệnh ngừng bắn toàn diện và vô điều kiện,” Tổng thống Volodymyr Zelensky phát biểu. “Chúng ta cần hành động để thay đổi tình hình này.”
Ngay cả trước khi vụ tấn công xảy ra, Tổng thống Trump đã bày tỏ sự mất kiên nhẫn trước thái độ của Nga. Tuy nhiên, cho đến nay, ông vẫn từ chối lên án cuộc tập kích, gọi đó là một “sai lầm”.