Ngày 13/2 (rạng sáng 14/2 giờ Hà Nội), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký biên bản ghi nhớ về việc áp dụng thuế nhập khẩu tương ứng đối với một số quốc gia.
“Chúng tôi mong muốn một môi trường thương mại công bằng. Việc áp dụng thuế nhập khẩu tương ứng sẽ giúp cân bằng lợi ích,” ông phát biểu trong cuộc họp báo trước thềm gặp gỡ Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Theo đó, Mỹ sẽ điều chỉnh thuế nhập khẩu đối với hàng hóa từ các quốc gia khác ở mức tương đương với mức thuế mà họ đang áp dụng đối với hàng hóa Mỹ.
Tổng thống Mỹ đề xuất các quốc gia xem xét giảm hoặc loại bỏ thuế nhập khẩu. Đồng thời, ông cho rằng việc áp dụng thuế giá trị gia tăng (VAT) cũng có thể được xem như một hình thức thuế nhập khẩu. Ngoài ra, hành vi chuyển hàng qua nước thứ ba để tránh thuế sẽ không được chấp nhận. Ông dẫn chứng rằng châu Âu áp dụng VAT lên tới 20%, tạo ra thách thức cho nhiều doanh nghiệp Mỹ, bao gồm Apple.
Quan chức Nhà Trắng cho biết, thuế nhập khẩu tương ứng cũng hướng đến việc điều chỉnh các rào cản thương mại, bao gồm thuế giá trị gia tăng (VAT), chính sách hỗ trợ từ chính phủ và vấn đề tỷ giá, nhằm thúc đẩy dòng chảy hàng hóa Mỹ ra thị trường quốc tế.
Bộ Thương mại và Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ sẽ nộp báo cáo chi tiết về phương án xử lý đối với từng đối tác thương mại của Mỹ. Howard Lutnick, người được cựu Tổng thống Donald Trump đề cử làm Bộ trưởng Thương mại, cho biết quá trình nghiên cứu sẽ hoàn tất trước ngày 1/4. Trọng tâm xem xét sẽ là các quốc gia có thặng dư thương mại lớn với Mỹ, với khả năng điều chỉnh thuế nhập khẩu phù hợp.
Quan chức Nhà Trắng cho biết thuế nhập khẩu đối ứng sẽ chưa có hiệu lực ngay, mà có thể được triển khai sau vài tuần hoặc vài tháng. Điều này nhằm tạo điều kiện cho các quốc gia có thời gian đàm phán lại các điều khoản thương mại với Mỹ.
Bên cạnh đó, Tổng thống Donald Trump cũng cho biết kế hoạch áp thuế nhập khẩu đối với ôtô vào Mỹ sẽ sớm được triển khai.
Kế hoạch áp thuế nhập khẩu đối ứng đã được công bố từ cuối tuần trước, trong đó cựu Tổng thống Donald Trump cho rằng biện pháp này nhằm đảm bảo sự công bằng trong quan hệ thương mại. Ông cũng đề cập đến mức thuế 10% mà Liên minh châu Âu (EU) áp dụng với xe hơi nhập khẩu, trong khi Mỹ chỉ áp mức 2,5%, đồng thời bày tỏ lo ngại về sự chênh lệch trong xuất khẩu ôtô giữa hai bên.
Trong các phiên điều trần gần đây, Howard Lutnick nêu quan điểm về mức thuế nhập khẩu cao tại Ấn Độ, trong khi Jamieson Greer, ứng viên cho vị trí Đại diện Thương mại Mỹ, đề cập đến các rào cản thương mại và thuế nhập khẩu tại Brazil.
Theo nguồn tin từ Reuters, việc xây dựng cơ chế thuế nhập khẩu đối ứng là một thách thức đối với các quan chức trong chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump. Quá trình này đòi hỏi phải rà soát mức thuế hiện hành đối với hàng nghìn sản phẩm từ gần 190 quốc gia. Đây cũng là lý do kế hoạch công bố thuế nhập khẩu đối ứng chưa được triển khai ngay đầu tuần như dự kiến ban đầu.
Trong những tuần gần đây, căng thẳng thương mại toàn cầu gia tăng sau khi ngày 1/2, cựu Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh áp thuế 25% đối với hàng hóa từ Canada, Mexico và 10% đối với hàng hóa từ Trung Quốc. Tuy nhiên, đến ngày 3/2, ông thông báo hoãn áp dụng mức thuế này với Mexico và Canada, sau khi đạt được thỏa thuận về việc tăng cường kiểm soát hoạt động thương mại và nhập cư với hai quốc gia này.
Mức thuế nhập khẩu của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc vẫn có hiệu lực từ ngày 4/2. Đáp lại, Trung Quốc triển khai các biện pháp điều chỉnh thuế với mức 10-15%, đồng thời mở cuộc điều tra chống độc quyền liên quan đến Google, siết chặt xuất khẩu một số kim loại quan trọng và đưa hai doanh nghiệp Mỹ vào danh sách giám sát đặc biệt.
Bên cạnh đó, vào đầu tuần này, cựu Tổng thống Donald Trump thông báo kế hoạch áp thuế 25% đối với toàn bộ mặt hàng nhôm và thép nhập khẩu vào Mỹ.