::
Thống đốc Newsom đối mặt thách thức vừa dập tắt biểu tình tại Los Angeles, vừa ngăn việc chính quyền ông Trump khai thác sự việc như một thắng lợi truyền thông.
Tình hình tại thành phố Los Angeles, bang California bắt đầu rối loạn từ ngày 6/6, khi làn sóng biểu tình nổ ra nhằm phản đối hoạt động truy quét người nhập cư trái phép của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE). Các cuộc biểu tình nhanh chóng leo thang thành đụng độ bạo lực, kéo dài suốt ba ngày liên tiếp.
Tối 7/6, Tổng thống Donald Trump tuyên bố tình hình tại Los Angeles đã vượt khỏi tầm kiểm soát. Ông quyết định phớt lờ Thống đốc Gavin Newsom và điều động lực lượng Vệ binh Quốc gia hỗ trợ ICE. Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth cũng không loại trừ khả năng triển khai thêm lực lượng thủy quân lục chiến nếu tình hình diễn biến xấu hơn.
Tổng thống Trump cùng các đồng minh mô tả Los Angeles là thành phố đang chìm trong làn sóng biểu tình bạo lực, thậm chí gọi đây là hành động “nổi loạn”. Trong khi đó, Thống đốc Gavin Newsom kêu gọi người dân toàn bang, đặc biệt là cư dân Los Angeles, giữ bình tĩnh, nhưng đồng thời đưa ra phát biểu mang tính chính trị.
Trong email gây quỹ gửi ngày 8/6 cho ủy ban hành động chính trị của mình, ông Newsom viết: “Tổng thống đang cố tình khuấy động cảm xúc và kích thích phản ứng dữ dội. Họ mong muốn có bạo lực, bởi họ tin điều đó sẽ mang lại lợi ích chính trị.” Ông cũng nhắn gửi người dân Los Angeles và cả nước đang xuống đường phản đối các cuộc truy quét người nhập cư: “Đừng trao cho họ hình ảnh mà họ đang chờ đợi.”
Giới phân tích cho rằng những phát ngôn có phần khác biệt của ông Newsom phần nào phản ánh tình thế khó xử mà Thống đốc California cùng phe ủng hộ nhập cư đang đối mặt. Họ vừa giận dữ trước các biện pháp mạnh tay từ Nhà Trắng, vừa lo sợ Tổng thống Trump sẽ chiếm ưu thế trong cuộc chiến truyền thông.
Kể từ khi ông Trump tái đắc cử và trở lại Nhà Trắng, Thống đốc Gavin Newsom, thành viên đảng Dân chủ, đã chọn cách tiếp cận mang tính hòa giải thay vì đối đầu trực diện với Tổng thống thuộc đảng Cộng hòa. Hồi tháng 1, ông Newsom thậm chí ra tận sân bay Los Angeles để đón ông Trump khi Tổng thống đến thăm bang sau thảm họa cháy rừng.
Bên cạnh đó, Thống đốc California còn ra mắt một podcast, trong đó ông phỏng vấn các nhân vật nổi bật trong phong trào MAGA, như cựu chiến lược gia Nhà Trắng Steve Bannon động thái khiến nhiều người cánh tả bất bình. Ông Newsom cũng công khai cho rằng việc vận động viên chuyển giới thi đấu ở các môn thể thao nữ là không công bằng, một quan điểm gây tranh cãi và khác biệt rõ rệt so với lập trường của phần lớn các đồng nghiệp cùng đảng.
Ngày 6/6, Thống đốc Gavin Newsom có cuộc điện đàm kéo dài 40 phút với Tổng thống Trump. Trong cuộc trao đổi, ông Trump yêu cầu Newsom phải siết chặt kiểm soát lực lượng cảnh sát địa phương, do lo ngại tình hình ngày càng hỗn loạn khi người biểu tình đối đầu với đặc vụ ICE.
Theo nhiều nghị sĩ Dân chủ, ông Newsom đã tính toán kỹ lưỡng nhằm kiểm soát tình hình và tránh để xung đột leo thang. Tuy nhiên, Tổng thống Trump sau đó bất ngờ ra lệnh triển khai lực lượng Vệ binh Quốc gia, phớt lờ đề xuất từ phía bang, làm đổ vỡ thế cân bằng mà lãnh đạo California đang cố gắng duy trì. Trước đó, ông Trump cũng từng đe dọa cắt ngân sách liên bang dành cho các trường học tại California và hủy khoản tài trợ 4 tỷ USD cho dự án đường sắt cao tốc của bang.
“Tôi cho rằng đây là những hành động có chủ đích từ Nhà Trắng nhằm khiến tình hình thêm căng thẳng,” Astead Herndon, nhà phân tích chính trị của CNN, nhận định. “Họ muốn đối đầu trực diện với Newsom và tìm cách sử dụng quyền lực liên bang như một công cụ trong cuộc đối đầu này.”
Juan Jose Gutierrez, Giám đốc Liên minh vì Quyền lợi Đầy đủ cho Người nhập cư, cho biết miền Nam California từ lâu được xem là biểu tượng ủng hộ người nhập cư. Theo ông, Tổng thống Trump chọn Los Angeles làm mục tiêu nhằm gửi thông điệp rằng không ai có thể chống lại chính sách nhập cư cứng rắn của ông.
Mike Madrid, chuyên gia tư vấn chính trị thuộc đảng Cộng hòa, đánh giá chính quyền Tổng thống Trump đã khéo léo đẩy giới chức California rơi vào tình thế bị động và khó xử.
Thực tế cho thấy có những nguy cơ nghiêm trọng đối với trật tự xã hội, khi hàng nghìn người xuống đường tuần hành tại Los Angeles, thậm chí có trường hợp ném đá vào xe cảnh sát, theo ông Madrid.
Giới chức California hiện buộc phải kêu gọi giữ gìn trật tự và tuân thủ pháp luật. Trong bối cảnh căng thẳng leo thang, điều này có thể mang lại lợi thế chính trị cho Tổng thống Trump. Đồng thời, Thống đốc Newsom vẫn phải duy trì quan hệ hợp tác với Nhà Trắng, do bang California đang đề nghị hỗ trợ tài chính khẩn cấp từ liên bang để phục hồi Los Angeles sau các vụ cháy rừng nghiêm trọng.
“Chúng tôi đang cố gắng đứng lên và bảo vệ cộng đồng, nhưng thật khó để làm điều đó mà không bị cuốn vào cái bẫy họ giăng sẵn,” Mike Bonin, cựu ủy viên hội đồng thành phố Los Angeles. Nói.
Thống đốc Newsom nhận thức rõ rằng những diễn biến xảy ra vào cuối tuần trước có thể ảnh hưởng lâu dài đến hình ảnh và di sản chính trị của một nhà lãnh đạo. Nếu phản ứng không phù hợp, ông có thể phải đối mặt với những hệ quả chính trị nghiêm trọng. Dù không thể tái tranh cử vào năm 2026 do giới hạn nhiệm kỳ, Newsom được cho là đang cân nhắc tranh cử tổng thống vào năm 2028.
Ông đã nỗ lực theo đuổi cách tiếp cận mang tính hòa giải với Tổng thống Trump, cho rằng cần phải thấu hiểu nguyên nhân khiến nhiều cử tri quay sang ủng hộ đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử năm 2024. Tuy nhiên, tình hình bất ổn tại Los Angeles hiện tại cho thấy chiến lược đó chưa đem lại hiệu quả.
“Ông Newsom giờ buộc phải chọn cách đối đầu công khai”, ông Madrid nói. “Theo tôi, ông ấy sẽ cần điều chỉnh lại cách tiếp cận, cả về ngôn từ lẫn chiến lược hành động”.
Ngày 9/6, Thống đốc California tuyên bố sẽ đâm đơn kiện Tổng thống Trump vì quyết định triển khai lực lượng Vệ binh Quốc gia tại bang này, cho rằng đây là hành vi “vi phạm pháp luật, thiếu chuẩn mực đạo đức và đi ngược hiến pháp”.
Ông cũng cáo buộc Tổng thống đã “châm ngòi căng thẳng và vi phạm pháp luật khi tìm cách liên bang hóa lực lượng Vệ binh Quốc gia”, một bước đi mà ông cho là có thể tạo ra hệ lụy lâu dài. “Sắc lệnh mà ông Trump ký không chỉ ảnh hưởng riêng đến California, mà còn mở đường để Tổng thống có quyền kiểm soát trực tiếp lực lượng Vệ binh Quốc gia tại bất kỳ bang nào. Chúng tôi sẽ tiến hành khởi kiện”, Thống đốc Newsom tuyên bố, song chưa công bố chi tiết cụ thể.
