Sau vòng đàm phán cuối tuần qua, Mỹ và Trung Quốc đã nhất trí tạm dừng một phần thuế đối ứng trong 90 ngày, đồng thời cắt giảm đáng kể tổng mức thuế nhập khẩu.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết trong cuộc họp báo ngày 12/5 rằng Washington và Bắc Kinh đã đồng ý tạm hoãn áp thuế trong 90 ngày, đồng thời giảm mạnh thuế nhập khẩu, với tổng mức thuế đối ứng của hai bên hạ thêm 115 điểm phần trăm.
Cuộc họp có sự tham dự của Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer. Theo tuyên bố chung từ Nhà Trắng, mức thuế 24% đối với hàng hóa Trung Quốc trong sắc lệnh do Tổng thống Trump ký ngày 2/4 sẽ được lùi thời điểm áp dụng thêm 90 ngày.
Mức thuế cơ bản 10% vẫn được duy trì. Ngoài ra, mức thuế 20% áp dụng trước đó đối với Trung Quốc, liên quan đến cáo buộc buôn bán fentanyl vào Mỹ, cũng không thay đổi.
Do đó, tổng mức thuế nhập khẩu áp lên hàng hóa Trung Quốc sẽ tạm thời giảm từ 145% xuống còn 30%. Về phía Trung Quốc, một số mức thuế trả đũa nhằm vào Mỹ cũng sẽ được gỡ bỏ, khiến thuế đối với hàng Mỹ giảm tạm thời từ 125% xuống 10%.
Thông báo của ông Bessent đã khiến các chỉ số tương lai trên thị trường chứng khoán Mỹ bật tăng mạnh. S&P 500 hợp đồng tương lai tăng 2,8%, Nasdaq 100 tăng 3,6% và DJIA tăng 2,3%.
Ở chiều ngược lại, giá vàng thế giới giảm sâu, mất 100 USD mỗi ounce, lùi về mức 3.222 USD.
Vào cuối tuần trước, quan chức hai nước Mỹ và Trung Quốc đã tổ chức cuộc họp tại Geneva (Thụy Sĩ) để thảo luận các vấn đề liên quan đến thương mại song phương. Sau cuộc gặp, phía Mỹ thông báo hai bên đã đạt được một thỏa thuận nhằm thu hẹp thâm hụt thương mại với Trung Quốc, con số được Hải quan Trung Quốc công bố cho năm ngoái là 361 tỷ USD.
Trên Tân Hoa Xã, Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong cho biết cuộc đàm phán đã diễn ra một cách sâu sắc, thẳng thắn và mang tính xây dựng. Ông cũng xác nhận hai bên đã đạt được nhiều điểm đồng thuận quan trọng và đồng ý thiết lập cơ chế tham vấn kinh tế thương mại giữa hai nước.
Tuy nhiên, Tianchen Xu nhà kinh tế cấp cao tại tổ chức nghiên cứu EIU chcho rằng việc đạt được một thỏa thuận toàn diện sẽ mất nhiều thời gian và khó mang lại kết quả như kỳ vọng, do cả hai phía đều không sẵn lòng nhượng bộ trong các vấn đề liên quan đến lợi ích chiến lược.
“Chúng tôi đánh giá khả năng Mỹ và Trung Quốc đạt được một thỏa thuận tương tự giai đoạn một dưới thời ông Trump là khá thấp,” ông Xu cho biết.
Trong thông báo ngày 12/5, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết hai bên đã cam kết thực hiện các điều khoản trong thỏa thuận trước ngày 14/5. Bắc Kinh cũng khẳng định sẽ áp dụng mọi biện pháp cần thiết nhằm trì hoãn hoặc dỡ bỏ các rào cản phi thuế quan từng áp dụng với Mỹ kể từ ngày 2/4.
Theo tuyên bố chung đăng trên Tân Hoa Xã, sau khi hoàn tất các bước kể trên, hai nước sẽ thiết lập một cơ chế nhằm duy trì đối thoại về quan hệ kinh tế và thương mại. Các cuộc trao đổi này có thể luân phiên tổ chức tại Trung Quốc, Mỹ, hoặc tại một quốc gia thứ ba nếu được hai bên đồng thuận. Khi cần, hai bên cũng có thể khởi động các cuộc tham vấn liên quan đến các vấn đề kinh tế và thương mại phát sinh.
Tháng 1/2020, Mỹ và Trung Quốc ký kết Thỏa thuận thương mại giai đoạn một sau hơn một năm đàm phán đầy căng thẳng. Văn bản do Nhà Trắng công bố có độ dài 86 trang, bao gồm 8 chương nội dung.
Thỏa thuận này quy định việc bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ tại Trung Quốc, cùng cam kết từ phía Bắc Kinh sẽ mua ít nhất 200 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ của Mỹ trong hai năm, đồng thời không thao túng tỷ giá. Đổi lại, Washington đồng ý giảm thuế đối với một số sản phẩm Trung Quốc. Tuy nhiên, Trung Quốc đã không đạt được mục tiêu mua hàng do ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19.