::
Chính quyền Tổng thống Trump sắp kỷ niệm 100 ngày đầu tiên trong nhiệm kỳ, song bộ máy mà ông từng ca ngợi là hoàn hảo hiện đang bộc lộ nhiều vấn đề.
Cuối tháng 3, khi đánh giá hoạt động của đội ngũ, Tổng thống Mỹ Donald Trump tự hào tuyên bố Nhà Trắng đã trải qua “hai tháng hoàn hảo”, với lượng người vượt biên trái phép vào Mỹ giảm mạnh, hoạt động tuyển quân tăng và thị trường chứng khoán phát đi nhiều tín hiệu tích cực.
Ông Trump đã đạt được một số mục tiêu chính sách quan trọng nhờ một đội ngũ vận hành khá đồng thuận và ổn định, đánh dấu sự thay đổi lớn so với nhiệm kỳ đầu vốn bị đánh giá là nhiều xáo trộn. Chánh văn phòng Nhà Trắng Susie Wiles, người được mệnh danh là “bà đầm băng giá”, hiện đang nhận được nhiều sự tín nhiệm.
Tuy nhiên, khi chính quyền Trump chuẩn bị kỷ niệm 100 ngày đầu nhiệm kỳ, bộ máy từng được ông ca ngợi là “hoàn hảo” đã bắt đầu lộ ra những dấu hiệu lỏng lẻo.
Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth liên tục vướng vào bê bối chia sẻ thông tin quân sự nhạy cảm liên quan đến kế hoạch tấn công lực lượng Houthi của Mỹ trước thời điểm hành động. Một lần, ông tiết lộ trong nhóm Signal có sự tham gia của vợ và những người thân cận; lần khác, trong nhóm Signal gồm ông Hegseth, Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz và một số thành viên khác, nhưng lại vô tình thêm nhầm một nhà báo.
Những sự việc này “càng củng cố nhận định rằng Hegseth, cựu MC của Fox News, không đủ năng lực đảm nhiệm một vị trí then chốt như vậy”, theo nhà phân tích Aaron Blake của Washington Post.
Lầu Năm Góc đang trải qua sóng gió nội bộ. Ngày 24/4, Joe Kasper, Chánh văn phòng của Bộ trưởng Hegseth, tuyên bố từ chức và sẽ chuyển sang vai trò nhân viên chính phủ đặc biệt, làm việc 130 ngày mỗi năm. Kasper là quan chức quốc phòng thứ năm rời khỏi Lầu Năm Góc trong bối cảnh cơ quan này đang bị điều tra liên quan đến các vụ rò rỉ thông tin nội bộ.
Ngày 15/4, Dan Caldwell, cố vấn cấp cao của Bộ trưởng Hegseth, bị áp giải khỏi trụ sở và đình chỉ công tác do bị cáo buộc “tiết lộ thông tin trái phép”. Lầu Năm Góc cũng miễn nhiệm hai quan chức khác, gồm Phó chánh văn phòng Darin Selnick và Colin Carroll, Chánh văn phòng của Thứ trưởng Quốc phòng Steve Feinberg. Ngoài ra, John Ullyot, cựu phát ngôn viên của cơ quan này, cũng bị yêu cầu từ chức.
Sở Thuế vụ Mỹ (IRS) đã thay ba lãnh đạo chỉ trong vòng một tuần. Tại Maryland, một người nhập cư gốc El Salvador bị trục xuất nhầm do lỗi “sai sót hành chính”. Cùng lúc, chính quyền cũng khơi mào cuộc đối đầu với nhiều trường đại học hàng đầu nước Mỹ, trong đó có Harvard, khiến ngôi trường gần 400 năm tuổi phải nộp đơn kiện.
Nhiều quyết sách của chính quyền Trump đang vấp phải sự ngăn chặn từ tòa án. Dù liên tục quy trách nhiệm cho các thẩm phán “thiên tả”, trong số những người ra phán quyết bất lợi với Trump cũng có cả các thẩm phán do đảng Cộng hòa hậu thuẫn.
Ngày 24/4, Thẩm phán liên bang Stephanie Gallagher tại bang Maryland, người do ông Trump bổ nhiệm, đã yêu cầu chính quyền tạo điều kiện cho Kilmar Abrego Garcia người bị trục xuất nhầm trở lại Mỹ. Bà cũng ra phán quyết ngăn chính quyền thực hiện kế hoạch cắt tài trợ các trường đại học không đáp ứng yêu cầu cải cách.
Nhiều cuộc khảo sát trong tuần qua cho thấy tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Trump đang giảm. Theo dữ liệu tổng hợp từ các cuộc thăm dò mới của YouGov, Pew và Fox News, tỷ lệ ủng hộ ông hiện ở mức 44,8%, trong khi tỷ lệ không tán thành cao hơn 7 điểm phần trăm, đạt 51,8%.
Theo cuộc khảo sát mới của RealClearPolitics, tỷ lệ ủng hộ ông Trump đạt 46,1%, trong khi tỷ lệ phản đối là 51,6%, chênh lệch 5,5 điểm phần trăm. Trước đó, trong cuộc thăm dò công bố ngày 2/4, mức chênh lệch này chỉ là 0,3%.
Cuộc thăm dò do Fox News công bố ngày 23/4 cho thấy tỷ lệ ủng hộ đối với hiệu quả công việc chung của ông Trump là 44%, giảm 5 điểm so với mức 49% hồi tháng 3 và thấp hơn một điểm so với cùng kỳ nhiệm kỳ đầu tiên. Khoảng 59% cử tri được hỏi bày tỏ sự không hài lòng với cách chính quyền Trump xử lý các vấn đề hiện nay.
Aaron Blake, nhà phân tích của Washington Post, cho rằng: “Mối lo hiện nay với ông Trump là phần lớn các chính sách của ông không còn được đa số người Mỹ ủng hộ. Điều này cho thấy sự ủng hộ dành cho ông giờ đây chủ yếu dựa trên lòng trung thành cá nhân, thay vì ủng hộ các chính sách mà ông đề xuất.”
Nhiều người Mỹ cũng bày tỏ sự bất mãn trước chính sách thuế quan mới của ông Trump và kế hoạch cắt giảm hàng loạt công chức liên bang do tỷ phú Elon Musk thúc đẩy. Bên cạnh đó, tỷ lệ ủng hộ đối với chính sách trục xuất, từng đạt mức cao trong những tháng đầu nhiệm kỳ, hiện cũng đang có dấu hiệu giảm sút.
Theo kết quả khảo sát tuần này, hơn 60% người Mỹ cho rằng chính quyền ông Trump nên chấp hành phán quyết của tòa án nhằm tạo điều kiện cho việc đưa Garcia trở lại Mỹ. Một số cuộc thăm dò khác cũng ghi nhận phần lớn người dân phản đối chính sách trục xuất hàng trăm người nhập cư bị cáo buộc có liên quan đến băng nhóm tội phạm sang các nhà tù ở El Salvador mà không trải qua quy trình xét xử đúng chuẩn.
Số người vượt biên trái phép vào Mỹ bị bắt giữ đã giảm mạnh trong thời gian gần đây, được xem là một trong những thành tựu nổi bật nhất trong 100 ngày đầu nhiệm kỳ của ông Trump. Khảo sát của Fox News cho thấy 55% người tham gia ủng hộ chính sách an ninh biên giới của ông.
Dù vậy, Blake cho biết các cuộc khảo sát về vấn đề nhập cư cho thấy ông Trump không đạt mức tín nhiệm như mong đợi. Theo kết quả thăm dò của Fox News, 47% người dân ủng hộ cách ông Trump xử lý vấn đề nhập cư, trong khi 48% bày tỏ sự không đồng tình.
Một số chuyên gia cho rằng, trong những ngày tới, ông Trump có thể tiếp tục thúc đẩy chính sách thuế quan và đối đầu với các phán quyết tư pháp, bất chấp các tín hiệu tiêu cực. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy sức mạnh chính trị của ông đang bị suy giảm chỉ sau chưa đầy 100 ngày cầm quyền.
Matthew Foster, giáo sư Đại học Mỹ, đánh giá rằng chiến dịch tranh cử năm 2024 của ông Trump diễn ra kỷ luật hơn, nhưng điều đó khác với việc tổ chức bộ máy nhân sự sau khi đắc cử. Ở nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump từng bổ nhiệm nhiều nhân vật có bề dày kinh nghiệm chính trị, song về sau, không ít người trong số họ lại quay sang phản đối và chỉ trích các chính sách của ông.
Bước sang nhiệm kỳ hai, Tổng thống Mỹ ưu tiên lựa chọn những người trung thành vào nội các, dù nhiều người trong số đó gần như thiếu kinh nghiệm về quản lý vĩ mô hay chính trường. Foster nhận định nhóm này giúp ông Trump củng cố quyền lực, song việc để những người mới lần đầu lãnh đạo các cơ quan chủ chốt dễ dẫn tới sai lầm.
“Chiến dịch tranh cử và việc vận hành bộ máy chính quyền là hai lĩnh vực rất khác nhau. Chính quyền ông Trump đang cố gắng hiện thực hóa các cam kết tranh cử, nhưng lại gây ra nhiều tranh cãi. Điều này cho thấy một chiến dịch tranh cử bài bản không đồng nghĩa với việc điều hành hiệu quả,” ông nhận xét.
Tuy vậy, Harrison Fields, người phát ngôn Nhà Trắng, phản đối mọi nhận định cho rằng chính quyền Tổng thống Trump vận hành thiếu hiệu quả. “Không thể đạt được nhiều thành tựu như thế nếu bộ máy thực sự hỗn loạn,” ông phát biểu.
